
گرانفروشی صنایع دستی / توریستها در دام قیمتهای نجومی!
به گزارش خبرنگار اقتصادروا، گرانفروشی صنایع دستی به گردشگران خارجی به یکی از معضلات جدی بازارهای محلی تبدیل شده است. این مشکل در شهرهای توریستی کشور، از بازارهای سنتی گرفته تا مراکز فروش صنایع دستی، بهوفور دیده میشود. بسیاری از گردشگران هنگام خرید فرشهای دستباف، ظروف سفالی، محصولات چوبی، منسوجات سنتی و سایر آثار هنری با قیمتهایی غیرواقعی روبهرو میشوند که هیچ تناسبی با ارزش واقعی آنها ندارد. نبود استانداردهای مشخص در تعیین قیمتها، میتواند به گرانفروشی و سوءاستفاده از ناآگاهی خریداران خارجی منجر شود. این مسئله نه تنها به اعتماد گردشگران به بازارهای محلی آسیب میزند، بلکه با تحت تأثیر قرار دادن چهره فرهنگی و اقتصادی کشور، به صنعت گردشگری نیز لطمه وارد میسازد.
گردشگران اغلب با افزایش قیمتهای غیرمنطقی مواجه میشوند. فروشندگان در بسیاری از مواقع، به دلیل نبود کنترل و نظارت کافی از سوی نهادها و سازمانهای مربوطه، قیمتهای غیر واقعی را به گردشگران پیشنهاد میکنند که اختلاف زیادی با ارزش واقعی این محصولات دارد. این موضوع، علاوه بر ایجاد احساس سوءاستفاده در بین گردشگران خارجی، میتواند به تجربهای ناخوشایند برای آنان منجر شود و موجب کاهش تمایل آنها به خرید از بازارهای محلی گردد.
عدم قیمتگذاری ثابت و نبود نظارت بر بازار، دو عامل اصلی
عدم قیمتگذاری ثابت در صنایع دستی میتواند یکی از دلایل اصلی گرانفروشی به گردشگران خارجی باشد. از آنجا که قیمت صنایع دستی به عوامل متعددی همچون مواد اولیه، پیچیدگی کار و اصالت بستگی دارد و هیچ استاندارد ثابتی برای تعیین قیمت آنها وجود ندارد، بسیاری از فروشندگان از این موقعیت استفاده کرده و قیمتها را برای گردشگران خارجی بهطور غیرمنصفانهای افزایش میدهند. این مشکل زمانی حادتر میشود که خریداران خارجی هیچ معیار مشخصی برای مقایسه قیمتها ندارند. در بسیاری از کشورها، قیمتگذاری صنایع دستی تحت نظارت اتحادیهها یا نهادهای صنفی انجام میشود، اما در ایران، نبود چنین نظارتی باعث شده است که هر فروشنده بر اساس سیاستهای شخصی خود قیمتگذاری کند.
این مسئله امکان سوءاستفاده برخی فروشندگان را فراهم میکند که قیمت بالایی را صرفاً بر اساس نگاه “توان پرداخت بیشتر گردشگران خارجی” اعمال کنند. وقتی گردشگران متوجه میشوند که قیمتی غیرمنطقی برای کالا پرداخت کردهاند، نهتنها احساس سوءاستفاده میکنند، بلکه اعتماد کلی خود به بازار صنایع دستی را از دست میدهند. این رفتارها میتواند گردشگران را نسبت به خرید محصولات آن کشور دلسرد کند و در درازمدت به کاهش درآمدهای صنعت گردشگری و صنایع دستی منجر شود.
یکی از عوامل گرانفروشی صنایع دستی به گردشگران خارجی نبود نظارت کافی بر بازارها است. فروشندگان در بسیاری از موارد به دلیل عدم نظارتهای قانونی، قیمتی فراتر از ارزش واقعی تعیین میکنند. کاهش تقاضا برای صنایع دستی، برخی فروشندگان را به افزایش قیمتها مجبور کرده است تا به سود مورد نظر خود دست یابند.
گرانفروشی صنایع دستی نهتنها تأثیر مستقیمی بر گردش مالی این صنعت دارد، بلکه اعتبار فرهنگی کشور را نیز تهدید میکند. گردشگران در مواجهه با قیمتهای غیرمنصفانه دلسرد میشوند. این وضعیت میتواند پیامدهای منفی بسیاری به همراه داشته باشد. کاهش اعتماد گردشگران به بازار صنایع دستی آن کشور و کاهش انگیزه سفر مجدد یکی از این پیامدهاست. همچنین گرانفروشی به کاهش تقاضا برای صنایع دستی داخلی و افزایش تمایل به خرید اجناس خارجی منجر میشود.
سیستمی شفاف، راهی برای مقابله
برای مقابله با این پدیده، راهکارهای زیادی وجود دارد. مهمترین آنها ایجاد سیستم شفاف قیمتگذاری است. تهیه لیستی از قیمتهای توصیهشده برای هر دسته از کالاهای صنایع دستی میتواند به محدود کردن سوءاستفاده کمک کند. افزایش نظارت بر بازارها از دیگر اقدامات است. همچنین ارائه اطلاعات به گردشگران درباره قیمتهای واقعی محصولات و نحوه شناسایی کالاهای اصیل میتواند در کاهش گرانفروشی مؤثر باشد.
گرانفروشی صنایع دستی به گردشگران خارجی، ریشه در عدم قیمتگذاری شفاف، نبود نظارت کافی بر بازار و گاهی سوءاستفاده از ناآگاهی گردشگران دارد. این پدیده نهتنها تجربه ناخوشایندی را برای گردشگران به وجود میآورد و به اعتماد آنها نسبت به بازارهای داخلی آسیب میرساند، بلکه در بلندمدت به صنعت گردشگری و تولیدکنندگان واقعی صنایع دستی نیز آسیبهای فراوانی وارد میکند.
با اتخاذ راهکارهایی همچون ایجاد سیستم قیمتگذاری شفاف، تقویت نظارتهای بازار، و افزایش آگاهی گردشگران، گامهای مؤثری در جهت مقابله با گرانفروشی برداشته شود.