
بحران گازی روسیه در ۲۰۲۵ / آیا آسیا ناجی کرملین خواهد شد؟
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، در سال ۲۰۲۵، روسیه با چالشهای جدی در زمینه صادرات گاز مواجه خواهد بود. پس از کاهش چشمگیر صادرات گاز به اروپا به دلیل تحریمها و قطع کامل انتقال گاز از طریق اوکراین، روسیه مجبور است استراتژی بازاریابی خود را به سمت آسیا تغییر دهد. این تغییر نه تنها به دلیل از دست دادن بازارهای اروپایی، بلکه به دلیل نیاز به جبران درآمدهای از دسترفته و حفظ جایگاه خود به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز در جهان است. با این حال، این مسیر با موانع متعددی روبرو است، از جمله تحریمهای بینالمللی، رقابت با سایر تولیدکنندگان گاز و نیاز به توسعه زیرساختهای جدید.
یکی از مهمترین بازارهای هدف روسیه در آسیا، چین است. چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده انرژی در جهان، نقش کلیدی در استراتژی صادراتی روسیه ایفا میکند. در حال حاضر، روسیه از طریق خط لوله «Power of Siberia» سالانه حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به چین صادر میکند. با این حال، روسیه به دنبال افزایش این حجم صادرات از طریق پروژههای جدید مانند «Power of Siberia 2» است. این خط لوله جدید میتواند ظرفیت صادرات گاز روسیه به چین را به میزان قابل توجهی افزایش دهد، اما مذاکرات بین دو کشور در این زمینه کند پیش میرود و احتمال امضای قرارداد در سال ۲۰۲۵ پایین است.
علاوه بر چین، روسیه به دنبال گسترش حضور خود در سایر بازارهای آسیایی مانند هند، پاکستان و کشورهای عضو آسهآن (ASEAN) است. این کشورها با افزایش تقاضای انرژی و نیاز به تنوع بخشیدن به منابع تأمین، فرصتهای جدیدی را برای روسیه ایجاد کردهاند. با این حال، رقابت با سایر تولیدکنندگان گاز مانند قطر و استرالیا، که از زیرساختهای قویتر و روابط تجاری پایدارتری برخوردار هستند، چالشهای زیادی را برای روسیه به همراه دارد.
در بخش گاز طبیعی مایع (LNG)، روسیه نیز با مشکلات جدی مواجه است. پروژههای LNG روسیه، مانند «Yamal LNG» و «Arctic LNG 2»، تحت تأثیر تحریمهای بینالمللی قرار گرفتهاند. این تحریمها نه تنها بر تولید، بلکه بر حملونقل و فروش LNG روسیه نیز تأثیر گذاشتهاند. به عنوان مثال، محمولههای LNG روسیه که به دلیل تحریمها قادر به رسیدن به بازارهای جهانی نیستند، در مخازن ذخیرهسازی یا روی کشتیها باقی ماندهاند. این مسئله نه تنها درآمدهای روسیه را کاهش داده است، بلکه آینده پروژههای جدید LNG این کشور را نیز با تردید مواجه کرده است.
در داخل روسیه، شرکتهای گازی مانند «گازپروم» و «نوویک» با چالشهای مالی و عملیاتی مواجه هستند. کاهش صادرات گاز به اروپا، که قبلاً یکی از اصلیترین منابع درآمد این شرکتها بود، فشار زیادی بر آنها وارد کرده است. در سال ۲۰۲۴، گازپروم برای اولین بار در دو دهه گذشته با زیان مالی مواجه شد. این شرکت اکنون به دنبال افزایش قیمتهای داخلی و جستجوی بازارهای جدید در آسیا است، اما موفقیت در این زمینه به توسعه زیرساختهای جدید و بهبود روابط تجاری با کشورهای آسیایی بستگی دارد.
در نهایت، تغییر استراتژی بازاریابی گاز روسیه به سمت آسیا در سال ۲۰۲۵ یک فرآیند پیچیده و پرچالش خواهد بود. این تغییر نه تنها نیازمند سرمایهگذاریهای کلان در توسعه زیرساختها و فناوریهای جدید است، بلکه مستلزم بهبود روابط تجاری و کاهش تأثیر تحریمهای بینالمللی است. در این میان، نقش چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری روسیه در آسیا بسیار حیاتی است. با این حال، رقابت با سایر تولیدکنندگان گاز و چالشهای داخلی روسیه میتواند این فرآیند را کند و پیچیده کند. در چنین شرایطی، موفقیت روسیه در بازسازی استراتژی صادراتی خود به توانایی این کشور در غلبه بر موانع و ایجاد تعادل بین بازارهای داخلی و بینالمللی بستگی دارد.
در مجموع، سال ۲۰۲۵ سالی تعیینکننده برای صنعت گاز روسیه خواهد بود. تغییر استراتژی به سمت آسیا نه تنها بر آینده اقتصادی روسیه تأثیر خواهد گذاشت، بلکه میتواند تعادل بازارهای جهانی انرژی را نیز تغییر دهد. در این میان، نقش بازیگران اصلی مانند چین، هند و کشورهای عضو آسهآن در شکلدهی به آینده صادرات گاز روسیه بسیار مهم خواهد بود.