
سلطه حقیقیها بر بورس
به گزارش خبرنگار اقتصادروا،در هفته اول سال 1404 بورس ایران با شعارسرمایه گذاری برای تولید روندی نسبتاً متعادل را تجربه کرد. در این مدت، شاخص کل بورس تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار داشت و نوساناتی را نشان داد که در این مدت بیشترین حجم معاملات متعلق به سهامداران خرد با 70,120 میلیارد ریال و بعد از آن با 27,742 میلیارد ریال داشتند.
سهامداران حقیقی با حجم معاملاتی 70,120 میلیارد ریال، سهم 60 درصدی از کل بازار را به خود اختصاص دادند. که نشان دهنده نقش پررنگ سرمایهگذاران خرد در نوسانات اخیر بازار است.
سهامداران حقوقی با ثبت 27,742 میلیارد ریال معامله سهم 23.7 درصدی از بازار داشتند که حاکی از فعالیت محتاطانهتر شرکت های بزرگ در شرایط حاکم فرمای کشور است. بعد از آن صندوق توسعه و تثبیت بازار با سهم 5,3 درصدی در جایگاه سوم قرار میگیرد و حدود 11 درصد معاملات بازار هم به سایر سرمایهگذاران معادل 12,960 میلیارد ریال میرسد.
تعداد کل فعالان بازار در این مدت 186,299 نفر بوده است که 185,620 نفر سهامدار حقیقی و 679 نهاد حقوقی را شامل میشود. نکته قابل تأمل شکاف عمده بین تعداد سهامداران حقیقی و حقوقی است که نشاندهنده تمرکز معاملات در دست افراد حقیقی است اما حجم بالای نقدینگی مدیریت شده توسط حقوقیهاست.
در این بازه زمانی سه صنعت فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و بانک ها و موسسات اعتباری صنایع پیشرو در معاملات بورس تهران بوده اند که سهمی معادل 45 درصدی از ارزش کل معاملات بازار را به خود اختصاص داده اند که میتوان این توجه رو متاثر از نوسانات قیمت جهانی فلزات و افزایش تقاضا برای محصولات پتروشیمی دانست.
تحلیل بازار سهام در آستانه سال جدید نشاندهنده ترکیبی از هیجان سرمایهگذاران خرد و احتیاط نهادهای حقوقی است. با تسلط ۶۰ درصدی حقیقیها بر معاملات، میتوان ردپای تمایل شدید به نوسانگیری کوتاهمدت و جستجوی فرصتهای سریع سود را مشاهده کرد. این رفتار معمولاً در دورههای ابهامآمیز بازار تشدید میشود.
از سوی دیگر، حضور کمرنگتر حقوقیها احتمالاً حاکی از دو سناریوی محتمل است، انتظار برای تحولات کلیدی در سیاستگذاریهای اقتصادی یا تغییرات ساختاری بازار و فرآیند تعدیل و بازآرایی سبدهای سرمایهگذاری متناسب با تحولات پیشرو تمرکز قابلتوجه معاملات بر سه صنعت خاص، بازتابی از چند عامل کلیدی است اولین مورد چرخههای صنعتی و فصلی مؤثر بر عملکرد شرکتها است و جریانهای نقدی هدفمند در بخشهای خاص.
به نظر میرسد بازار در حال حاضر صحنه تقابل دو نیروی متقابل است از یک سو رقابت فعال حقیقیها برای بهرهگیری از نوسانات کوتاهمدت، و از سوی دیگر موضع محتاطانه حقوقیها که احتمالاً منتظر شفافتر شدن چشماندازها هستند.
برای پیشبینی روندهای آتی، توجه به چند عامل حیاتی است تحرکات صنایع پیشرو و جریان سرمایه در بخشهای کلیدی اولین مورد است بعد از آن سیاستهای حمایتی صندوق توسعه ملی و جهتگیریهای جدید آن و در نهایت تغییرات احتمالی در مقررات بازار سرمایه است، هرچند تحولات اقتصاد کلان کشور هم تاثیر زیادی دارد.
این شرایط حساس نیازمند نظارت مستمر بر شاخصهای کلیدی و تحلیل همزمان رفتار سهامداران خرد و نهادی است. تصمیمگیری آگاهانه در چنین فضایی مستلزم درک عمیق این پویاییها و پیشبینی دقیق تحولات آتی بازار است.
گزارش از: مسعود امیریان، کارشناس بورس