به گزارش اقتصادرَوا، در شرایطی که بازده اوراق قرضه بدون ریسک، همچون خزانه‌داری ۱۰ ساله ایالات متحده، به سطحی معادل یا نزدیک به بازدهی سهام می‌رسد، بازارهای سهامی باید توجیه ارزشیابی خود را با دقت بیشتری بررسی کنند. این اصل که در مدل فدرال رزرو (Fed Model) تجلی یافته، مقایسه‌ای بین نسبت قیمت به درآمد (P/E) سهام و اوراق قرضه را ارائه می‌دهد. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران برای اوراق ۱۰ ساله، معادل ۲۲ برابر جریان سالانه کوپن آن هزینه می‌پردازند که دقیقاً مشابه ضریب ۲۲ برابری اعمال‌شده بر درآمد شرکت‌های بورسی است.

همبستگی تاریخی نرخ بهره و بازار سهام

با افزایش بازده اوراق قرضه، همبستگی آنها با بازار سهام نیز تقویت می‌شود—الگویی که در تاریخ مالی بارها مشاهده شده است. دلیل این همبستگی به ارزش‌گذاری نسبی دارایی‌ها بازمی‌گردد. زمانی که نرخ سود اوراق از ۱٪ به ۲٪ افزایش یابد، اما بازدهی سهام ۵٪ باقی بماند، سهام همچنان جذاب‌تر خواهد بود. اما در حالتی که نرخ سود اوراق از ۵٪ به ۶٪ برسد، یعنی به سطح بازدهی سهام یا حتی فراتر از آن، بازار سهام ناگزیر به اصلاح ارزشیابی خود خواهد بود. این الگو معمولاً ویژگی بارز فازهای پایانی یک چرخه اقتصادی است، جایی که رشد درآمدها ادامه دارد اما نرخ‌های بهره بالا، قیمت‌گذاری بازار را تحت فشار قرار می‌دهد.

پایان دوران بازدهی دو رقمی؟

این پدیده در شرایط کنونی بازارهای مالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که شاخص‌های سهامی در یک بازار گاوی بلندمدت (Secular Bull Market) قرار دارند. از منظر تاریخی، چنین چرخه‌های صعودی طولانی‌مدت معمولاً تحت تأثیر تورم فزاینده، ارزشیابی بیش از حد یا ترکیبی از هر دو به پایان می‌رسند. اگرچه سطح ارزشیابی کنونی به حباب‌های مالی بزرگ سال‌های ۱۹۲۹، ۱۹۷۳ یا ۲۰۰۰ نرسیده است، اما همچنان در سطوح بالایی قرار دارد، در حالی که اوراق قرضه بار دیگر به رقیبی قدرتمند تبدیل شده‌اند.

با ورود بازار به مرحله‌ای جدید، ممکن است ارزشیابی سهام به جای آنکه رشد درآمدها را تقویت کند، به عاملی بازدارنده تبدیل شود. این مسئله الزاماً به معنای پایان بازار گاوی نیست، اما احتمالاً نشان‌دهنده پایان دوره بازدهی دو رقمی و ورود به فاز متعادل‌تر بازار خواهد بود—همان‌طور که مدل CAPE (نسبت قیمت به درآمد تعدیل‌شده بر اساس تورم) نیز پیش‌بینی می‌کند.

نتیجه‌گیری

با توجه به افزایش رقابت بین دارایی‌های بدون ریسک و بازار سهام، سرمایه‌گذاران باید در استراتژی‌های خود دیدگاهی واقع‌بینانه‌تر و تطبیق‌پذیرتر اتخاذ کنند. تحلیل‌های تاریخی نشان می‌دهد که بازارها در چنین دوره‌هایی تمایل دارند از رشد سریع به رشد پایدارتر و منطقی‌تر تغییر مسیر دهند. آیا این به معنای پایان فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذاب در سهام است؟ خیر. اما سرمایه‌گذاران باید به چشم‌اندازهای اقتصادی، سیاست‌های پولی و تغییرات نرخ بهره بیش از هر زمان دیگری توجه کنند.

گزارش از: سینا نوروزی، کارشناس بازارهای مالی