آنچه هفته پیش شاهد بودیم:
تناقض در اقتصاد آمریکا: رشد قوی در کنار نشانه‌های ضعف در بازار کار
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، در هفته‌های اخیر، مجموعه‌ای از شاخص‌های کلیدی از جمله شاخص مدیران خرید (PMI) در بخش‌های تولیدی و خدماتی، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) و آمار بیکاری، تصویری پیچیده و چندبعدی از اقتصاد آمریکا ارائه کرده‌اند. این داده‌ها نشان می‌دهند که در حالی که برخی بخش‌های اقتصادی همچنان با چالش‌هایی مانند کاهش تولید و افزایش هزینه‌های نیروی کار مواجه هستند، سایر بخش‌ها مانند خدمات، به روند رشد خود ادامه می‌دهند.
24Mar:
در روز ۲۴ مارس ۲۰۲۵، دو شاخص کلیدی اقتصادی در ایالات متحده منتشر شد که تصویر متفاوتی از وضعیت اقتصادی این کشور ارائه می‌دهد. شاخص مدیران خرید بخش تولیدی به عدد ۴۹.۸ کاهش یافت که کمتر از پیش‌بینی ۵۱.۸ بود و نشان‌دهنده انقباض در فعالیت‌های تولیدی است. در مقابل، شاخص مدیران خرید بخش خدماتی با رسیدن به ۵۴.۳، از پیش‌بینی ۵۱.۲ فراتر رفت و نشان‌دهنده گسترش فعالیت‌های این بخش بود. این داده‌ها پیامدهای مهمی برای سیاست‌گذاری اقتصادی، بازارهای مالی و سرمایه‌گذاران دارند و می‌توانند مسیر تصمیمات آتی فدرال رزرو را تحت تأثیر قرار دهند.
تحلیل شاخص PMI تولیدی و اثرات آن
کاهش این شاخص به زیر ۵۰ نشان‌دهنده رکود در بخش تولیدی است. کاهش تقاضای داخلی و خارجی، افزایش هزینه‌های تولید، افت سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و کاهش اشتغال از عوامل اصلی این افت هستند. هزینه‌های بالای مواد اولیه و نرخ‌های بهره بالا، حاشیه سود تولیدکنندگان را کاهش داده و آن‌ها را به سمت کاهش تولید و حتی تعدیل نیرو سوق داده است. این روند می‌تواند باعث افزایش نرخ بیکاری، کاهش رشد اقتصادی و فشار بیشتر بر بازارهای مالی شود. اگر این روند ادامه یابد، سیاست‌گذاران ممکن است برای جلوگیری از رکود، در تصمیمات پولی خود تجدیدنظر کنند.
تحلیل شاخص PMI خدماتی و اثرات آن
افزایش این شاخص به بالای ۵۰ نشان‌دهنده رشد فعالیت‌های خدماتی است. تقاضای بالا در بخش‌هایی مانند گردشگری، خدمات مالی و فناوری موجب رشد اشتغال و افزایش درآمد شرکت‌های خدماتی شده است. اما این روند می‌تواند به افزایش تورم منجر شود، زیرا دستمزدها و هزینه‌های خدماتی بالا رفته‌اند. فدرال رزرو ممکن است برای کنترل تورم، نرخ بهره را در سطوح بالا نگه دارد که می‌تواند فشارهایی را بر بخش‌های اقتصادی وارد کند. با این حال، رشد قوی در خدمات می‌تواند کاهش فعالیت‌های تولیدی را تا حدی جبران کند و مانع از ورود اقتصاد آمریکا به یک رکود کامل شود.
اثرات این داده‌ها بر آینده اقتصاد آمریکا
ادامه رشد اقتصادی همراه با تورم بالا یکی از سناریوهای محتمل است که در این صورت، فدرال رزرو ممکن است نرخ بهره را برای مدت طولانی‌تری بالا نگه دارد. این سناریو برای بازار سهام ریسک ایجاد می‌کند اما از ارزش دلار حمایت خواهد کرد. از سوی دیگر، اگر رکود در بخش تولید تشدید شود و تأثیر آن به سایر بخش‌های اقتصاد سرایت کند، فدرال رزرو ممکن است به کاهش نرخ بهره روی آورد تا از اقتصاد حمایت کند. در این حالت، دلار تضعیف شده و بازارهای مالی شرایط متفاوتی را تجربه خواهند کرد.
تأثیر بر بازارها
کاهش شاخص PMI تولیدی معمولاً به نفع طلا است زیرا ضعف اقتصادی باعث افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن می‌شود اما رشد بخش خدماتی و احتمال حفظ سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو می‌تواند طلا را تحت فشار قرار دهد. اگر فدرال رزرو نرخ بهره را بالا نگه دارد، هزینه فرصت نگهداری طلا افزایش می‌یابد که می‌تواند قیمت آن را کاهش دهد. بازار سهام نیز از این داده‌ها تأثیر متفاوتی می‌گیرد. رشد بخش خدماتی می‌تواند به نفع شرکت‌های فناوری و مالی باشد اما رکود در بخش تولیدی می‌تواند سودآوری شرکت‌های صنعتی را کاهش دهد. در صورتی که تورم بالا بماند و فدرال رزرو نرخ بهره را در سطوح بالا حفظ کند، بازار سهام ممکن است با اصلاح مواجه شود. بازار ارز نیز به شدت تحت تأثیر این داده‌ها قرار خواهد گرفت. رشد شاخص خدماتی و احتمال ادامه سیاست‌های انقباضی می‌تواند دلار را تقویت کند اما اگر بازارها انتظار کاهش نرخ بهره را داشته باشند، دلار ممکن است جمع بندی و استراتژی معاملاتی
اگر تورم بالا بماند و فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش دهد، دلار تقویت شده، طلا تحت فشار قرار می‌گیرد و بازار سهام ممکن است اصلاح شود اما اگر رشد اقتصادی کاهش یابد و بانک مرکزی به کاهش نرخ بهره فکر کند، دلار تضعیف شده، طلا رشد می‌کند و سهام خدماتی عملکرد بهتری خواهد داشت. برای طلا، در صورت ضعف اقتصادی، خرید آن گزینه مناسبی است. برای بازار سهام، تمرکز روی بخش خدماتی توصیه می‌شود. در فارکس، در صورت احتمال کاهش نرخ بهره، فروش دلار و خرید یورو یا ین می‌تواند استراتژی مناسبی باشد.در روز 24 مارس اما بازار سهام رشد چشمگیری را تجربه کرد ، شاخص دلار آمریکا نیز در این روز ابتدا در رنج بود و ساعاتی از روز را ریزشی بود و بعد رشد چشمگیری را تجربه کرد . طلا اما در این روز در حالت بی تصمیمی و بی جهتی قرار داشت و ساعاتی از روز را نیز ریزشی بود.
27Mar:
اقتصاد آمریکا در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۴ با رشد ۳.۴٪ فراتر از انتظارات ظاهر شد، درحالی‌که هم‌زمان، تعداد مطالبات اولیه بیکاری افزایش یافت و به ۲۱۰ هزار نفر رسید. این دو داده کلیدی، تصویری پیچیده از وضعیت اقتصاد ارائه می‌دهند: از یک سو، تولید ناخالص داخلی نشان‌دهنده تداوم قدرت مصرف و انعطاف‌پذیری رشد اقتصادی است، اما از سوی دیگر، رشد مطالبات بیکاری ممکن است نشانه‌ای از فشارهای نهفته در بازار کار باشد.
این تناقض ظاهری پرسشی اساسی را مطرح می‌کند: آیا اقتصاد همچنان به مسیر رشد پایدار خود ادامه خواهد داد، یا نشانه‌هایی از کاهش سرعت در بخش اشتغال، زمینه را برای تغییر سیاست‌های پولی فدرال رزرو فراهم خواهد کرد؟
Final GDP
اعداد اقتصادی تنها زمانی معنا پیدا می‌کنند که در کنار هم تحلیل شوند. گزارش نهایی تولید ناخالص داخلی (Final GDP) آمریکا برای سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۴ منتشر شد و برخلاف پیش‌بینی‌های اولیه، رشد اقتصادی از ۳.۲٪ به ۳.۴٪ افزایش یافت. این اصلاح صعودی نشان می‌دهد که اقتصاد آمریکا حتی با وجود نرخ‌های بهره بالا، همچنان توانسته رشد کند.اما مهم‌ترین بخش این گزارش، افزایش هزینه‌های مصرف‌کننده از ۳.۰٪ به ۳.۳٪ است. در اقتصادی که بیش از ۶۵٪ آن وابسته به مصرف داخلی است، چنین افزایشی یک سیگنال کلیدی محسوب می‌شود. اما آیا این افزایش نشان‌دهنده بهبود درآمد خانوارهاست یا مردم از کارت‌های اعتباری خود بیش از حد استفاده کرده‌اند؟ این همان پرسشی است که می‌تواند مسیر اقتصاد را در ماه‌های آینده تعیین کند.در کنار این داده‌ها، شاخص PCE هسته که معیار اصلی فدرال رزرو برای سنجش تورم است، روی ۲.۰٪ باقی ماند. این عدد در نگاه اول امیدوارکننده به نظر می‌رسد، اما هنوز هم این نگرانی را ایجاد می‌کند که تورم واقعاً مهار شده یا در کمین جهش‌های بعدی است.
انعطاف‌پذیری بالای اقتصاد آمریکا در برابر نرخ‌های بهره بالا
سال ۲۰۲۴ سالی بود که بسیاری از تحلیلگران انتظار داشتند تأثیر سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو به‌وضوح در کاهش رشد اقتصادی دیده شود. اما این گزارش نشان می‌دهد که اقتصاد هنوز انعطاف‌پذیری بالایی دارد. در این مورد به سه دلیل عمده می توان اشاره کرد. نخستین دلیل آن است که بازار کار همچنان قوی است؛ نرخ بیکاری پایین و فرصت‌های شغلی بالا، باعث شده درآمد خانوارها به‌شدت کاهش پیدا نکند.
دومین دلیل این می‌تواند باشد که مصرف‌کنندگان هنوز خرج می‌کنند؛ افزایش هزینه‌های مصرف‌کننده نشان می‌دهد که تقاضا در بازارها همچنان قوی است، اما نکته مهم اینجاست که آیا این مصرف از درآمد واقعی تأمین می‌شود یا از طریق بدهی؟ سومین دلیل نیز می تواند این موضوع باشد که شرکت‌ها همچنان به سرمایه‌گذاری ادامه می‌دهند؛ بسیاری از شرکت‌ها انتظار دارند رشد اقتصادی ادامه پیدا کند، بنابراین هنوز سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف متوقف نشده است.اما این سناریو دو روی سکه دارد. اگر مصرف‌کنندگان به خرج کردن ادامه دهند اما رشد درآمدهایشان متناسب نباشد، ممکن است در آینده شاهد افزایش بدهی خانوارها و کاهش تقاضا باشیم.
با وجود اینکه شاخص PCE هسته روی ۲.۰٪ ثابت مانده، هنوز مشخص نیست که فدرال رزرو تا چه زمانی نرخ بهره را بالا نگه خواهد داشت. این گزارش دو سیگنال متناقض به بانک مرکزی می‌دهد.از یک طرف، رشد اقتصادی قوی‌تر از انتظار نشان می‌دهد که شاید اقتصاد بتواند نرخ‌های بهره بالا را برای مدت طولانی‌تری تحمل کند.از طرف دیگر، ثابت ماندن تورم روی ۲.۰٪ می‌تواند بهانه‌ای برای کاهش تدریجی نرخ بهره باشد.در حال حاضر، بازارها انتظار دارند که اولین کاهش نرخ بهره در نیمه دوم ۲۰۲۵ رخ دهد، اما اگر داده‌های بعدی نیز نشان‌دهنده رشد قوی باشند، ممکن است این کاهش حتی به تأخیر بیفتد.
تأثیر بر بازارهای مالی
انتشار این گزارش باعث تقویت دلار شد. رشد اقتصادی قوی این پیام را به بازارها ارسال کرد که فدرال رزرو هنوز عجله‌ای برای کاهش نرخ بهره ندارد. در نتیجه، تقاضا برای دلار افزایش یافت. در بازار سهام اما شاخص‌های S&P 500 و نزدک تحت فشار قرار گرفتند. چرا؟ زیرا تأخیر در کاهش نرخ بهره می‌تواند هزینه تأمین مالی شرکت‌ها را بالا نگه دارد. بسیاری از شرکت‌ها به وام‌های ارزان‌قیمت برای رشد وابسته هستند و بالا ماندن نرخ‌های بهره می‌تواند سودآوری آن‌ها را کاهش دهد.بازده اوراق خزانه‌داری آمریکا افزایش یافت. وقتی احتمال کاهش نرخ بهره به تعویق می‌افتد، سرمایه‌گذاران اوراق قرضه ترجیح می‌دهند اوراق با بازدهی بالاتر را خریداری کنند. این موضوع می‌تواند روی بازار مسکن و سایر بخش‌های وابسته به نرخ بهره فشار وارد کند.قیمت طلا کاهش پیدا کرد. چرا؟ زیرا دلار قوی‌تر و نرخ‌های بهره بالا، باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران به جای دارایی‌هایی مثل طلا، به سمت اوراق قرضه و سپرده‌های بانکی با سود بیشتر حرکت کنند.
در نتیجه
این گزارش نشان می‌دهد که اقتصاد آمریکا همچنان مقاوم است و مصرف داخلی نقش کلیدی در حفظ رشد دارد. از طرفی، ثابت ماندن نرخ تورم هسته‌ای PCE نشان‌دهنده کنترل نسبی فشارهای قیمتی است، اما فدرال رزرو احتمالاً برای مشاهده کاهش بیشتر تورم به سطح هدف ۲٪ صبر خواهد کرد.بازارها اکنون باید به دقت داده‌های بعدی تورم و اشتغال را بررسی کنند. اگر تورم همچنان بالاتر از سطح مطلوب باقی بماند، احتمال کاهش نرخ بهره در نیمه اول ۲۰۲۵ کاهش خواهد یافت و این می‌تواند بر بازارهای مالی تأثیرگذار باشد.
Unemployment Claims
طبق داده‌های منتشرشده در ۲۷مارس ۲۰۲۵، تعداد درخواست‌های اولیه بیمه بیکاری در آمریکا در هفته منتهی به ۲۲مارس با ۱٬۰۰۰نفر کاهشبه ۲۲۴٬۰۰۰نفررسید. این رقم اندکی بهتر از پیش‌بینی اقتصاددانان بود که انتظار ۲۲۵٬۰۰۰نفر را داشتند.
همچنین، میانگین متحرک چهار هفته‌ای که شاخصی برای بررسی روندهای بلندمدت‌تر است، با ۴٬۷۵۰نفر کاهشبه ۲۲۴٬۰۰۰نفررسید. این کاهش نشان می‌دهد که روند کلی اخراج‌ها در بازار کار همچنان در سطحی پایین قرار دارد.درخواست‌های بیمه بیکاری معمولاً به‌عنوان شاخصی مقدماتی برای سنجش قدرت بازار کار در نظر گرفته می‌شود. کاهش این درخواست‌ها حاکی از آن است که شرکت‌ها به تعدیل نیروی کار تمایل کمتری دارندو تقاضا برای نیروی انسانی همچنان قوی است.از سوی دیگر، درخواست‌های مداوم بیمه بیکاری که نشان‌دهنده تعداد افرادی است که پس از دریافت بیمه بیکاری همچنان بیکار باقی مانده‌اند، با ۶٬۰۰۰نفر کاهشبه ۱.۸۱میلیون نفر رسید. این موضوع بیانگر آن است که بسیاری از افراد پس از اخراج، در مدت‌زمان کوتاهی موفق به یافتن شغل جدید می‌شوند.
چندین عامل می‌تواند در کاهش درخواست‌های بیمه بیکاری نقش داشته باشد. در صنایعی مانند فناوری اطلاعات، خدمات بهداشتی و درمانی و مهندسی، همچنان تقاضا برای نیروی کار بالاست. شرکت‌ها حتی در شرایط سخت اقتصادی تمایل دارند کارکنان ماهر خود را حفظ کنند. داده‌های اخیر نشان می‌دهند که افراد بیشتری در جستجوی کار هستند و این موضوع احتمال یافتن فرصت‌های شغلی را افزایش می‌دهد. نرخ مشارکت نیروی کار که درصد جمعیت فعال اقتصادی را نشان می‌دهد، همچنان در سطح بالایی قرار دارد. بسیاری از شرکت‌ها، پس از کمبود شدید نیروی کار در دوران پساکرونا، در تعدیل نیرو محتاط‌تر عمل می‌کنند. آن‌ها نگران‌اند که در صورت اخراج کارگران، در آینده نتوانند جایگزین مناسبی برای آن‌ها بیابند.
این داده‌ها برای فدرال رزرو بسیار مهم هستند، زیرا نشان‌دهنده میزان تأثیر سیاست‌های پولی بر اقتصاد است. فدرال رزرو با هدف کاهش تورم نرخ‌های بهره را در سطح بالایی نگه داشته، اما تاکنون این سیاست تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش اشتغال نداشته است. با توجه به این که بازار کار هنوز نشانه‌ای از ضعف نشان نمی‌دهد، بانک مرکزی آمریکا ممکن است تصمیم بگیرد برای کاهش نرخ بهره عجله نکند. در حالی که برخی از سرمایه‌گذاران انتظار داشتند که اولین کاهش نرخ بهره در نیمه اول ۲۰۲۵ رخ دهد، داده‌های فعلی نشان می‌دهند که احتمال دارد این تصمیم به نیمه دوم سال یا حتی پایان ۲۰۲۵ موکول شود.
این داده‌ها منجر به تقویت ارزش دلار شد، زیرا احتمال حفظ نرخ‌های بهره بالا برای مدت طولانی‌تر را افزایش داد. سرمایه‌گذاران انتظار دارند که سیاست‌های انقباضی فعلی فدرال رزرو همچنان ادامه یابد.بازارهای سهام تحت فشار قرار گرفتند. شرکت‌هایی که برای رشد خود به تأمین مالی ارزان نیاز دارند (مانند شرکت‌های فناوری)، از تأخیر در کاهش نرخ بهره متضرر خواهند شد.بازده اوراق قرضه خزانه‌داری ۱۰ ساله افزایش یافت، زیرا سرمایه‌گذاران پیش‌بینی می‌کنند که نرخ‌های بهره بالا برای مدت بیشتری باقی بماند.قیمت طلا کاهش یافت، زیرا دلار قوی‌تر و نرخ‌های بهره بالاتر، جذابیت این فلز را کاهش داده است. طلا معمولاً در شرایط نرخ بهره پایین عملکرد بهتری دارد.
بازار کار همچنان نشان‌دهنده قدرت و پایداری است، اما اگر نشانه‌هایی از کاهش تقاضای نیروی کار و افزایش نرخ بیکاری مشاهده شود، ممکن است فدرال رزرو زودتر اقدام به کاهش نرخ بهره کند. داده‌های اشتغال و تورم در ماه‌های آینده برای جهت‌دهی به تصمیمات بانک مرکزی اهمیت حیاتی دارند.
جمع بندی نهایی و چشم انداز آینده
سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی همچنان بر بازارها سایه انداخته است. فدرال رزرو در مسیر مدیریت تورم و نرخ بهره قرار دارد و هنوز کاهش نرخ بهره را قطعی نکرده است. بانک مرکزی اروپا و دیگر بانک‌های بزرگ نیز در شرایطی مشابه قرار دارند و احتمال تغییر سیاست‌های انقباضی آن‌ها بسته به داده‌های اقتصادی آینده وجود دارد.در بازار ارز، دلار آمریکا موقعیت قدرتمند خود را حفظ کرده، اما در صورت انتشار داده‌های اقتصادی ضعیف‌تر، احتمال تضعیف آن وجود دارد. سایر ارزهای اصلی مانند یورو و پوند نیز در برابر سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی در نوسان هستند.بازار سهام رشدهای مقطعی را تجربه کرده، اما عدم اطمینان نسبت به سیاست‌های پولی و وضعیت اقتصاد جهانی همچنان نوسانات زیادی ایجاد کرده است.
بخش فناوری و هوش مصنوعی همچنان در مرکز توجه سرمایه‌گذاران قرار دارد.در بازار کالاها، قیمت طلا روندی صعودی داشته که نشان‌دهنده افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن است. قیمت نفت تحت تأثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی و سیاست‌های تولید اوپک نوساناتی را تجربه کرده است.تورم و سیاست‌های پولی همچنان عامل تعیین‌کننده مسیر بازارها خواهند بود. در صورتی که داده‌های اقتصادی ضعیف‌تر شوند، احتمال کاهش نرخ بهره در نیمه دوم سال افزایش خواهد یافت که این امر می‌تواند به رشد بازار سهام و کاهش ارزش دلار منجر شود.
در مقابل، اگر تورم همچنان بالا باقی بماند، سیاست‌های انقباضی طولانی‌تر شده و فشار بیشتری بر بازارها وارد خواهد شد.بازارهای مالی همچنان با نوسانات بالا همراه خواهند بود و تصمیمات بانک‌های مرکزی در ماه‌های آینده نقش کلیدی در تعیین جهت بازارها خواهد داشت. در صورت کاهش نرخ بهره، احتمال افزایش تقاضا برای دارایی‌های پرریسک بیشتر خواهد شد.در بازار کالاها، طلا به عنوان یک دارایی امن همچنان مورد توجه خواهد بود، مخصوصاً اگر نگرانی‌ها درباره رکود اقتصادی افزایش پیدا کند. آینده بازارها وابسته به داده‌های اقتصادی و سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی خواهد بود. سرمایه‌گذاران باید به دقت اخبار و روندهای کلیدی را دنبال کنند و استراتژی‌های خود را بر اساس تغییرات احتمالی تنظیم نمایند.
گزارش از: مهدی شاه جلال الدین، کارشناس بازارهای مالی