تحولات بازارهای جهانی در هفته‌ای که گذشت
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، در هفته منتهی به ۱۴ فوریه، بازارهای مالی تحت تأثیر تصمیمات سیاست‌گذاران، داده‌های اقتصادی و رویدادهای ژئوپلیتیکی نوسانات شدیدی را تجربه کردند. از تصمیمات دونالد ترامپ در مورد تعرفه‌های تجاری گرفته تا شهادت جروم پاول در کنگره و انتشار داده‌های مهم تورمی، تمامی این عوامل نقش مهمی در تعیین جهت بازارها داشتند.
۱۰ فوریه: آرامش پیش از طوفان
روز دوشنبه، بازارهای جهانی بدون انتشار اخبار تأثیرگذار، روندی متعادل داشتند. سرمایه‌گذاران در انتظار اتفاقات مهمی بودند که در روزهای آینده شکل بازار را تغییر می‌داد.
۱۱ فوریه: تعرفه‌های جدید ترامپ و شهادت پاول
دونالد ترامپ در سخنرانی خود اعلام کرد که تعرفه‌های جدیدی را بر واردات کالاها اعمال خواهد کرد. این تصمیم، با هدف حمایت از تولید داخلی، واکنش‌های شدیدی را در بازارها برانگیخت. شاخص‌های S&P 500 و داوجونز بلافاصله کاهش یافتند، چراکه سرمایه‌گذاران نگران تأثیر منفی جنگ تجاری بر شرکت‌های چندملیتی شدند. در مقابل، شاخص دلار آمریکا تقویت شد، زیرا اعمال تعرفه‌ها موجب افزایش عدم اطمینان و تقاضا برای دلار به‌عنوان دارایی امن شد. قیمت طلا نیز به دلیل افزایش ریسک‌های اقتصادی رشد کرد، درحالی‌که قیمت نفت خام افزایش یافت، چراکه سرمایه‌گذاران انتظار داشتند که کاهش تجارت جهانی موجب محدودیت در عرضه شود.
در همان روز، جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، در کنگره آمریکا شهادت داد. وی تأکید کرد که اقتصاد ایالات متحده همچنان قوی است اما تورم بالاتر از هدف ۲ درصدی باقی مانده و فدرال رزرو فعلاً عجله‌ای برای کاهش نرخ بهره ندارد. سخنان پاول موجب افزایش ارزش دلار آمریکا شد، زیرا بازارها انتظار داشتند که نرخ بهره برای مدت طولانی‌تری در سطح بالا باقی بماند. اما این خبر برای بازار سهام خوشایند نبود و شاخص‌های اصلی مانند داوجونز و S&P 500 تحت فشار قرار گرفتند. در بازار ارزهای دیجیتال نیز کاهش‌هایی مشاهده شد، زیرا سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه می‌توانند دارایی‌های پرریسک را تحت تأثیر قرار دهند. قیمت نفت در واکنش به این خبر تغییرات قابل‌توجهی نداشت و سرمایه‌گذاران در انتظار داده‌های اقتصادی بیشتری بودند.
۱۲ فوریه: دیدار ترامپ و پوتین و انتشار شاخص تورم
در ساعات اولیه روز چهارشنبه، ترامپ اعلام کرد که با ولادیمیر پوتین و محمد بن سلمان در عربستان سعودی دیدار خواهد کرد. این خبر امیدواری‌هایی درباره کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی ایجاد کرد و شاخص‌های بازار سهام جهانی افزایش یافتند. سرمایه‌گذاران به آینده‌ای با تنش‌های کمتر امیدوار شدند که این موضوع به کاهش قیمت نفت خام منجر شد. نفت خام آمریکا ۸۳ سنت کاهش یافت و به ۷۰.۵۴ دلار در هر بشکه رسید، درحالی‌که نفت برنت با ۸۴ سنت افت، در ۷۴.۳۴ دلار معامله شد. در بازار ارز، دلار آمریکا در برابر ین ژاپن تضعیف شد، اما در برابر یورو تقویت گردید. از سوی دیگر، قیمت طلا با توجه به افزایش اطمینان در بازارها کاهش یافت، چراکه سرمایه‌گذاران دیگر نیازی به دارایی‌های امن نداشتند.
عصر همان روز، گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) منتشر شد که نشان داد تورم ماهانه به ۰.۵ درصد رسیده است، درحالی‌که پیش‌بینی تحلیلگران ۰.۳ درصد بود. این میزان، بالاترین رشد از آگوست ۲۰۲۳ بود که عمدتاً به دلیل افزایش قیمت خودروهای دست‌دوم و بیمه خودرو رخ داد. نرخ تورم سالانه نیز از ۲.۹ درصد در دسامبر به ۳ درصد افزایش یافت، که نشان‌دهنده استمرار فشارهای تورمی بود. این داده‌ها احتمال کاهش نرخ بهره را کمتر کرد و باعث افت بازار سهام شد. دلار آمریکا در واکنش به این گزارش تقویت شد، چراکه سرمایه‌گذاران انتظار داشتند که سیاست‌های پولی انقباضی ادامه یابد. در این میان، قیمت طلا افزایش جزئی داشت، زیرا سرمایه‌گذاران برای مقابله با تورم به این دارایی پناه آوردند. نفت خام نیز به دلیل تقویت دلار کاهش قیمت را تجربه کرد.
ساعاتی بعد، جروم پاول مجدداً در کنگره سخنرانی کرد و اظهار داشت که کنترل تورم همچنان اولویت اصلی فدرال رزرو است و احتمال افزایش نرخ بهره همچنان وجود دارد. این اظهارات باعث افت شاخص‌های سهام شد، درحالی‌که دلار آمریکا تقویت شد. طلا افزایش جزئی داشت اما قیمت نفت خام کاهش یافت، چراکه افزایش نرخ بهره می‌تواند رشد اقتصادی را کند کند و تقاضای انرژی را کاهش دهد.
۱۳ فوریه: شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) و مطالبات بیکاری
گزارش شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) نشان داد که این شاخص در ماه گذشته ۰.۴ درصد رشد کرده است. این رقم کمتر از مقدار قبلی ۰.۵ درصد، اما بالاتر از پیش‌بینی تحلیلگران بود که ۰.۲ درصد رشد را انتظار داشتند. این داده نشان داد که فشارهای تورمی همچنان وجود دارند و ممکن است فدرال رزرو را به ادامه سیاست‌های انقباضی سوق دهد. در نتیجه، دلار آمریکا تقویت شد و بازار سهام به دلیل نگرانی از افزایش هزینه‌های تولید، افت کرد. قیمت نفت خام نیز افزایش یافت، چراکه هزینه‌های بالاتر تولید می‌تواند به رشد قیمت انرژی منجر شود. در بازار طلا، افزایش تقاضا به‌عنوان دارایی امن موجب رشد قیمت این فلز گران‌بها شد.
در همان روز، گزارش مطالبات بیکاری منتشر شد که نشان داد تعداد بیکاران از ۲۲۰ هزار نفر به ۲۱۳ هزار نفر کاهش یافته است. این داده نشان‌دهنده بهبود بازار کار آمریکا بود و باعث تقویت دلار آمریکا شد. بهبود وضعیت اشتغال موجب افزایش شاخص‌های سهام و رشد قیمت نفت خام شد، چراکه افزایش اشتغال می‌تواند منجر به افزایش تقاضای انرژی شود. در مقابل، قیمت طلا کاهش یافت، زیرا سرمایه‌گذاران به دلیل کاهش ریسک‌های اقتصادی، از این دارایی فاصله گرفتند.
۱۴ فوریه: افت شدید خرده‌فروشی آمریکا
گزارش خرده‌فروشی ماهانه ایالات متحده منتشر شد که نشان داد این شاخص ۰.۹ درصد کاهش یافته است. این میزان افت، بسیار فراتر از انتظارات بود و نشان‌دهنده ضعف در اقتصاد آمریکا محسوب می‌شد. این داده موجب تضعیف دلار آمریکا شد، چراکه احتمال کاهش نرخ بهره در آینده را افزایش داد. طلا به‌عنوان دارایی امن رشد قابل‌توجهی داشت. از سوی دیگر، بازار سهام تحت فشار قرار گرفت و شاخص‌های اصلی کاهش یافتند، زیرا افت خرده‌فروشی می‌تواند نشان‌دهنده کاهش تقاضا و کاهش سود شرکت‌ها باشد. قیمت نفت خام نیز کاهش یافت، چراکه افت خرده‌فروشی نشان‌دهنده کاهش فعالیت‌های اقتصادی و احتمال کاهش مصرف انرژی بود.
جمع‌بندی هفته
هفته‌ای پرتلاطم برای بازارهای جهانی رقم خورد. سیاست‌های تجاری ترامپ، اظهارات مقامات فدرال رزرو، و داده‌های تورمی و اشتغال، همگی بر جهت‌گیری بازارهای سهام، ارز، طلا و نفت تأثیرگذار بودند. سرمایه‌گذاران همچنان به دنبال سرنخ‌هایی برای پیش‌بینی سیاست‌های آینده هستند، درحالی‌که بازارها با نوسانات مداوم به داده‌های جدید واکنش نشان می‌دهند.
گزارش از: مهدی شاه جلال الدین، کارشناس بازارهای جهانی