
چشمانداز بازار نفت ۲۰۲۵ / اوپک پلاس در تقاطع سیاستهای انرژی و تغییرات تقاضا
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، بر اساس گزارش موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، چشمانداز بازار نفت در سال ۲۰۲۵ با مجموعهای از عدم قطعیتهای اقتصادی، ژئوپلیتیکی و تحولاتی در ساختار تقاضا و عرضه مواجه است. اوپک پلاس همچنان به استراتژی مدیریت بازار پایبند خواهد ماند، اما چالشهایی نظیر برقیسازی ناوگان حملونقل، سیاستهای انرژی چین و تغییرات در الگوی تقاضای جهانی میتواند این استراتژی را تحت تأثیر قرار دهد.
در سال ۲۰۲۴، بازار نفت تحت تأثیر افت رشد اقتصادی در چین، افزایش نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی و نوسانات ژئوپلیتیکی قرار گرفت. قیمت نفت خام برنت در محدوده ۷۵ تا ۸۵ دلار در هر بشکه نوسان داشت و بازار بهطور کلی در وضعیت "پسگرایانه" (Backwardation) باقی ماند، که نشاندهنده تمایل معاملهگران به پرداخت قیمتهای بالاتر برای نفت تحویل فوری نسبت به قراردادهای آتی است. این وضعیت، انگیزه ذخیرهسازی را کاهش داده و فشار بیشتری بر مدیریت عرضه توسط اوپک پلاس وارد کرده است.
استراتژی اوپک پلاس در سال ۲۰۲۵ بر حفظ تعادل بازار از طریق کنترل موجودیها و مدیریت عرضه متمرکز خواهد بود. این ائتلاف تلاش دارد سطح ذخایر جهانی نفت خام را در محدودهای نگه دارد که مانع از افت شدید قیمتها شود. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که سیاستهای تولید اوپک پلاس در صورت کاهش بیشتر رشد اقتصادی چین و رکود در اقتصادهای غربی، ممکن است با چالشهای اساسی مواجه شود. در این میان، اگر اوپک پلاس تولید خود را کاهش دهد، میتواند به از دست دادن سهم بازار منجر شود، و اگر تولید را افزایش دهد، ممکن است موجب کاهش قیمتها و کاهش درآمد کشورهای صادرکننده شود.
یکی از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر بازار نفت در سال ۲۰۲۵، روند برقیسازی حملونقل در چین است. این کشور که پیشتاز جهانی در تولید و استفاده از خودروهای برقی است، همچنان به سرمایهگذاری در این بخش ادامه میدهد. افزایش تعداد خودروهای برقی و گسترش زیرساختهای شارژ، تقاضای بنزین و گازوئیل را کاهش داده و ممکن است در بلندمدت بر چشمانداز مصرف نفت تأثیر بگذارد. همچنین، تغییر سوخت در ناوگان حملونقل باری از دیزل به گاز طبیعی مایع (LNG) در چین و سایر کشورهای آسیایی، میتواند موجب کاهش تقاضا برای فرآوردههای نفتی شود. با این حال، بخش پتروشیمی همچنان به عنوان محرک اصلی تقاضای نفت باقی خواهد ماند، چرا که نیاز به مواد اولیهای نظیر نفتا و LPG همچنان رو به رشد است.
عامل دیگر در بازار نفت ۲۰۲۵، تحولات ژئوپلیتیکی و سیاستهای اقتصادی ایالات متحده خواهد بود. دولت جدید آمریکا، بسته به سیاستهای خود در قبال ایران، ونزوئلا و روسیه، میتواند موجب تغییراتی در عرضه جهانی نفت شود. در صورتی که تحریمهای نفتی علیه ایران و ونزوئلا کاهش یابد، ورود نفت این کشورها به بازار میتواند تعادل عرضه و تقاضا را به نفع مصرفکنندگان تغییر دهد و فشار نزولی بر قیمتها وارد کند. از سوی دیگر، ادامه تنشهای ژئوپلیتیکی، بهویژه در خاورمیانه و دریای سیاه، میتواند موجب افزایش ریسکهای عرضه و حمایت از قیمتهای بالاتر نفت شود.
با توجه به این عوامل، تحلیلگران پیشبینی میکنند که میانگین قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۵ در محدوده ۷۰ تا ۸۵ دلار در هر بشکه باقی بماند. این پیشبینی بهویژه با در نظر گرفتن این واقعیت انجام شده است که ظرفیت تولید اضافی در بسیاری از کشورهای تولیدکننده به حداقل رسیده و سرمایهگذاری در میادین جدید نفتی نیز به دلیل فشارهای زیستمحیطی و انتقال انرژی محدود شده است. در همین حال، احتمال کاهش تقاضای نفت به دلیل رشد ضعیف اقتصادی و گسترش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر نیز وجود دارد.
در مجموع، بازار نفت در سال ۲۰۲۵ با مجموعهای از نیروهای متضاد مواجه خواهد بود. از یک سو، استراتژی مدیریت عرضه اوپک پلاس، محدودیتهای تولید و ریسکهای ژئوپلیتیکی میتواند از قیمتها حمایت کند. از سوی دیگر، رشد کند اقتصادی، برقیسازی ناوگان حملونقل، و احتمال افزایش عرضه از سوی برخی تولیدکنندگان غیر اوپکی، میتواند فشار نزولی بر قیمتها وارد کند. در چنین شرایطی، سیاستهای اوپک پلاس در تعیین جهت حرکت بازار و حفظ تعادل میان عرضه و تقاضا، نقشی کلیدی ایفا خواهد کرد.