به گزارش اقتصادرَوا؛ این یادداشت، خلاصه‌ای از محتوای گزارشی درباره دگرگونی استراتژیک اما اجباری در شرکت اکواِستار (EchoStar) به رهبری چارلی ارگن، غول مخابراتی، و نقش ایلان ماسک در پایان دادن به رؤیای ارگن برای تأسیس یک شبکه ملی تلفن همراه در ایالات متحده، ارائه می‌دهد. این چرخش ناگزیر، در عین حال که ارزش سهام شرکت را به‌شدت افزایش داد، یک اعتراف تلخ به شکست در پیگیری هدف اصلی ارگن بود.

جاه‌طلبی شکست‌خورده و سبک بازیگری ارگن

چارلی ارگن که بنیان‌گذار دیش نتورک (Dish Network) و یکی از موفق‌ترین کارآفرینان در حوزه رسانه و مخابرات است، سابقه حرفه‌ای خود را با استفاده از مهارت‌های تحلیلی و غیر عاطفی که در دوران قمار حرفه‌ای (پوکر و بلک‌جک) کسب کرده بود، پیش برد. او برای دستیابی به رؤیای بلندمدت خود یعنی رقابت با غول‌هایی چون ورایزون (Verizon) و اِی‌تی‌اند‌تی (AT&T) و ساختن «شبکه موبایل عظیم بعدی آمریکا»، میلیاردها دلار صرف خرید «طیف بی‌سیم» کرد. طیف بی‌سیم در حکم امواج نامرئی است که برای انتقال سیگنال تلفن همراه حیاتی است و مالکیت آن حق انحصاری برای توسعه شبکه را فراهم می‌کند.

با این حال، جاه‌طلبی ارگن در ساخت شبکه با موانع جدی روبه‌رو شد. با وجود انباشت طیف عظیم، تلاش او برای توسعه شبکه عملیاتی به‌کندی پیش رفت و تا سال ۲۰۲۳، دیش موبایل تنها کمتر از ۱۰ میلیون مشترک داشت، در مقایسه با ۱۵۰ میلیون مشترک در اختیار رقبای اصلی. هم‌زمان، کسب‌وکار اصلی ارگن، یعنی تلویزیون ماهواره‌ای دیش نتورک، به دلیل رشد خدمات پخش جریانی (استریمینگ) در حال کوچک شدن بود و وضعیت آن به «مکعب یخی در حال ذوب‌شدن» توصیف شد.

فشارهای نظارتی و تقابل با ایلان ماسک

در اوایل سال ۲۰۲۴، وضعیت مالی و بدهی‌های ارگن به اوج خود رسید. او که به تاکتیک‌های چانه‌زنی سخت و «سیاست زمین سوخته» شهرت داشت، با طلبکاران به سختی مذاکره کرد و توانست از ورشکستگی نجات یابد. اما چالش بزرگ‌تر از سوی ایلان ماسک و شرکت اسپیس‌اکس (SpaceX) که مالک سرویس ماهواره‌ای استارلینک (Starlink) است، آغاز شد.

اسپیس‌اکس به‌شدت نیاز به بخشی از طیف بی‌سیم تحت مالکیت ارگن داشت تا بتواند خدمات استارلینک خود را گسترش دهد. اسپیس‌اکس با شکایت به کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC)، ارگن را متهم کرد که طیف ارزشمند را «اشغال» کرده و با وجود سال‌ها مالکیت، در انجام تعهدات خود مبنی بر توسعه شبکه کوتاهی کرده است.

در ماه مه همان سال، کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) تحت مدیریت برندان کار (که با ایلان ماسک و دولت وقت همسو تلقی می‌شد)، نامه‌ای تهدیدآمیز برای اکواِستار ارسال کرد و خواستار توضیح درباره برنامه‌های توسعه شبکه شد. این نامه این احتمال را مطرح می‌کرد که حقوق طیف ارگن ممکن است مصادره شود. این سناریوی مصادره، یک «رویداد انقراض» محسوب می‌شد؛ زیرا ارگن ۴۰ میلیارد دلار از دارایی‌هایش را از دست می‌داد در حالی که همچنان متحمل بیش از ۲۰ میلیارد دلار بدهی بود.

تسلیم استراتژیک و سودآوری ناخواسته

ارگن با درک خطر قریب‌الوقوع، به دیدار دونالد ترامپ رفت و با تأکید بر ماهیت خانوادگی کسب‌وکار خود، درخواست «زمان و فرصت» کرد تا خود مسئله را حل کند. او در این دوره، یک «درخواست اضطراری ورشکستگی» را نیز به عنوان برنامه پشتیبان آماده کرد تا در صورت اقدام دولت برای مصادره طیف، روند قضایی مانع آن شود.

با به دست آوردن فرصت، ارگن به‌سرعت راهبُرد خود را تغییر داد و در اوت همان سال، فروش طیف خود را اعلام کرد: بخشی به اِی‌تی‌اند‌تی به مبلغ ۲۳ میلیارد دلار و بخش دیگر به اسپیس‌اکس/ایلان ماسک به مبلغ ۱۷ میلیارد دلار. این معاملات در مجموع ۴۰ میلیارد دلار ارزش داشت و ارزش طیف را بسیار بالاتر از انتظارات داخلی یا بازار نشان داد.

معامله ۱۷ میلیارد دلاری با اسپیس‌اکس از نظر ساختاری بسیار قابل توجه بود؛ نیمی از پرداخت به‌صورت سهام شرکت خصوصی اسپیس‌اکس انجام شد. این موضوع، اکواِستار را تبدیل به یک «ابزار» منحصر به فرد برای سرمایه‌گذاران عادی کرد تا بتوانند به طور غیرمستقیم سهام اسپیس‌اکس (که ارزش آن بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار برآورد شده) را در اختیار داشته باشند.

بینش‌ها و نتایج

اگرچه این فروش‌ها سود هنگفتی برای سهام‌داران اکواِستار به همراه داشت و سهم شرکت را به‌شدت بالا برد، اما ارگن در یک اجلاس در پاریس اذعان کرد که این «پایان‌بندی»ای نبود که برای خود نوشته بود. او مجبور به پذیرش این شد که «دستی که FCC به ما داد، مسیری منطقی را دیکته کرد».

این رویداد نشان‌دهنده انتقال قدرت در حوزه کارآفرینی مخابرات است. ایلان ماسک که در بسیاری جهات یادآور سبک کاری و مذاکرات تهاجمی ارگن در دوران اوجش است، «ارگن را در بازی خودش شکست داد» و طیف موردنظرش را به دست آورد. این تجربه ثابت کرد که حتی بانفوذترین افراد نیز ممکن است لحظاتی خارج از کنترل را تجربه کنند و توانایی ارگن در «انطباق سریع» با واقعیت‌های جدید - هرچند دردناک باشد - در نهایت سودآوری را تضمین می‌کند.

گزارش از: امیرحسین مستقل، کارشناس اقتصادی