به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ در سال ۲۰۲۵، بازارهای نوظهور (EM) با تحولات مهمی روبه‌رو بوده‌اند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری که پیش‌تر با فرض تضعیف دلار آمریکا اقدام به اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی کرده بودند، اکنون با بازگشت روند صعودی دلار در حال بازنگری جدی در استراتژی‌های خود هستند. روند موسوم به «فروش دلار» که تا نیمه نخست سال جذابیت بالایی داشت، با ثبت نخستین ماه مثبت دلار در ژوئیه و پس از چندین ماه افت، جایگاه خود را از دست داده است. این تغییر مسیر باعث شده بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری موقعیت‌های فروش دلار را ببندند و مجدداً به سمت افزایش مواجهه دلاری حرکت کنند. این چرخش بیشتر ناشی از واکنش روانی به ترس از جا ماندن از روند صعودی (FOMO) ارزیابی می‌شود تا تغییرات بنیادی.

عملکرد بازارهای نوظهور در نیمه اول سال چشمگیر بود؛ شاخص MSCI EM بیش از ۱۷ درصد رشد کرد و از شاخص S&P 500 پیشی گرفت. ارزهای محلی در برابر دلار تقویت شدند و بازده اوراق بدهی محلی به بالای ۱۲ درصد رسید. این موفقیت‌ها عمدتاً در پی افت حدود ۱۰ درصدی شاخص دلار از ژانویه تا ژوئن رقم خورد. با آغاز ژوئیه و انتشار داده‌های قوی اقتصادی از ایالات متحده، مسیر معکوس شد و صندوق‌های بزرگی مانند بلک‌راک و PIMCO مواجهه خود با دلار را افزایش دادند.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد بازگشت دلار می‌تواند فشار مضاعفی بر بازارهای نوظهور وارد کند. عواملی نظیر احتمال افزایش تعرفه‌های تجاری آمریکا به ۱۸ تا ۲۰ درصد، تداوم سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو و احتمال ۴۰ درصدی وقوع رکود اقتصادی می‌تواند جریان سرمایه را از این بازارها خارج کرده و به سمت دارایی‌های دلاری سوق دهد. برخی بانک‌های بین‌المللی هشدار داده‌اند که در سناریوی رکود، اسپرد اوراق بدهی EM به‌شدت افزایش یافته و ریسک نکول بالا خواهد رفت.

در نیمه نخست سال، کاهش تدریجی نرخ بهره در کشورهای نوظهور، جذابیت سرمایه‌گذاری در این بازارها را افزایش داد و موجب ورود سرمایه شد. با این حال، تقویت دوباره دلار و تداوم انتظارات بالای رشد اقتصادی آمریکا می‌تواند این روند را سریعاً معکوس کند. تجربه سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهد که چنین شرایطی ممکن است به زیان سرمایه‌گذاران EM تمام شود؛ سالی که دلار ابتدا افت کرد اما سپس با صعود، بازدهی این بازارها را تحت فشار گذاشت.

کارشناسان اقتصادی تأکید می‌کنند سرمایه‌گذاران باید علاوه بر شاخص‌های بازدهی، به ریسک‌های ژئوپلیتیک، تغییرات نرخ بهره و سیاست‌های تجاری نیز توجه کنند. همچنین پیش از نهایی شدن فهرست تعرفه‌های تجاری آمریکا، هرگونه اطمینان به تداوم رشد EM را باید با احتیاط ارزیابی کرد. برخی مؤسسات مالی معتقدند وضعیت فعلی می‌تواند نتیجه یک «معامله جمعی» باشد که با کوچک‌ترین تغییر در شرایط، منجر به ریزش گسترده خواهد شد.

با وجود بازدهی قابل توجه در نیمه اول سال، بازارهای نوظهور در افق بلندمدت همچنان عقب‌تر از رقبای جهانی هستند. از سال ۲۰۰۷ تاکنون، شاخص MSCI EM تنها حدود ۱۵ درصد رشد کرده، در حالی که شاخص All-World بیش از ۱۵۰ درصد و Nasdaq حدود ۷۰۰ درصد افزایش یافته‌اند. این اختلاف عملکرد نشان‌دهنده ماهیت پرنوسان و ریسک‌پذیر سرمایه‌گذاری در EM است.

در مجموع، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور اکنون ناچار به بازنگری اساسی در رویکردهای خود هستند. معامله فروش دلار که در نیمه اول ۲۰۲۵ نقش مهمی در موفقیت این بازارها داشت، با بازگشت دلار و افزایش تنش‌های اقتصادی جهانی جایگاه خود را از دست داده است. سرمایه‌گذاران نهادی در مواجهه با نوسانات ارزی و عدم قطعیت سیاست‌گذاری، در حال بازتنظیم پورتفولیوی خود و حرکت به سمت استراتژی‌های محتاطانه‌تر هستند؛ چرا که در صورت تثبیت اعتماد به دلار، جریان سرمایه می‌تواند از بازارهای نوظهور به سمت بازارهای توسعه‌یافته تغییر مسیر دهد.

گزارش از: مهدی شاه جلال الدین، کارشناس بازارهای مالی