
شفافیت کلید طلایی اجرای مالیات بر سوداگری و نجات بازار سرمایه
به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ عباس قدرتی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، در گفتوگو با سنا، با تأکید بر اهمیت قانون مالیات بر سوداگری، به چالشهای کلیدی در مسیر اثربخشی این قانون اشاره کرد. به گفته او، بدون شناخت دقیق از ماهیت بازارها، کالاها و رفتارهای اقتصادی و مهمتر از آن، نبود دادههای شفاف و زیرساختهای اطلاعاتی، اجرای قوانین مالیاتی با مشکلات جدی مواجه خواهد شد
قدرتی بیان داشت که هدف اصلی قانون، هدایت سرمایهها از بازارهای غیرمولد به بازار سرمایه است؛ بازاری که به عنوان موتور مولد اقتصاد کشور شناخته میشود. اما تا زمانی که مسیرهای فرار مالیاتی مسدود نشده و شفافیت اطلاعاتی کامل نباشد، نمیتوان انتظار داشت این انتقال سرمایهها به شکل مؤثر انجام شود. او به تجربه قوانین مشابه در حوزه مالیات بر خانههای خالی و خودروهای لوکس اشاره کرد و پرسید که اگر دادههای کافی وجود داشت چرا آن قوانین به درستی اجرا نشدند؟ و اگر دادهها وجود نداشت، ضرورت دارد زیرساختهای اطلاعاتی لازم فراهم شود.
در ادامه، قدرتی نمونه کشورهای موفق را مطرح کرد که بدون وابستگی به منابع نفتی، با استفاده از نظام مالیاتی منسجم مبتنی بر دادههای دقیق توانستهاند بازارهای خود را ساماندهی کنند. به گفته او، قانون مالیات بر سوداگری نیز میتواند در این مسیر نقش مهمی ایفا کند؛ مشروط بر اینکه مبنای آن بر شفافیت و جلوگیری از فرار مالیاتی باشد.
تحلیل این صحبتها نشان میدهد که مسئله کلیدی در کشور ما نه صرفاً تصویب قوانین مالیاتی بلکه فقدان زیرساختهای شفافیت و دادهمحور است که مانع از اثربخشی کامل این قوانین میشود. تا زمانی که دادههای دقیق در اختیار نهادهای نظارتی و مالیاتی قرار نگیرد، فرار مالیاتی ادامه یافته و سرمایهها به سمت بازارهای غیرمولد و سفتهبازی میروند. این موضوع باعث میشود قانون مالیات بر سوداگری به تنهایی نتواند منجر به جهش یا تحولی پایدار در بازار سرمایه شود.
با این حال، نشانههایی از تحول در سیاستهای اقتصادی دیده میشود که اگر ادامه پیدا کند، میتواند زمینهساز رشد و بهبود بازار سرمایه باشد. فراهم شدن زیرساختهای اطلاعاتی و اجرای دقیق قوانین مالیاتی، همراه با حمایت هدفمند از بازار سرمایه، میتواند به کاهش سوداگری و جذب سرمایههای مولد کمک کند. چنین رویکردی نه تنها به نفع بازار سرمایه، بلکه به نفع کل اقتصاد کشور خواهد بود.
در نهایت، ضرورت دارد سیاستگذاران و نهادهای مرتبط ضمن تصویب قوانین کارآمد، به توسعه فناوری اطلاعات و شفافیت دادهها نیز توجه ویژهای داشته باشند تا قوانین از مرحله تصویب به اجرا برسند و بازار سرمایه به جایگاه واقعی خود به عنوان موتور رشد اقتصادی دست یابد.
گزارش از: متین محلاتی، کارشناس بورس