به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ صندوق‌های اهرمی در بازار سرمایه ایران به دلیل ماهیتشان همیشه در کانون توجه فعالان بازار هستند. ضریب اهرمی یا همان نسبت اثرپذیری صندوق از تغییرات شاخص دارایی پایه، مهم‌ترین شاخصی است که ریسک و بازده بالقوه این صندوق‌ها را تعیین می‌کند. هرچه ضریب بالاتر باشد، واکنش صندوق به نوسانات بازار شدیدتر خواهد بود. به همین دلیل است که این صندوق‌ها می‌توانند در دوره‌های صعودی سودهای قابل‌توجهی بسازند و در دوره‌های نزولی نیز با همان شدت، زیان ایجاد کنند.

نگاهی به جدول ضرایب اهرمی نشان می‌دهد که صندوق «موج» با ضریب واقعی ۲.۶۱ در صدر قرار دارد و عملاً بالاترین اهرم را میان صندوق‌های مشابه به کار گرفته است. این عدد به زبان ساده یعنی اگر شاخص دارایی پایه یک درصد افزایش یابد، ارزش واحدهای «موج» به طور متوسط حدود ۲.۶۱ درصد رشد می‌کند. این قدرت اهرمی در ضریب کلاسیک صندوق نیز دیده می‌شود، جایی که عدد ۳.۱۳ بالاترین میزان بین همه صندوق‌هاست. در مقابل، صندوق «پیشران» با ضریب واقعی ۱.۸۷ کمترین ریسک نسبی را دارد و برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال تجربه‌ای محافظه‌کارانه‌تر هستند، انتخاب مناسبی محسوب می‌شود.

تفاوت بین ضریب کلاسیک، بالقوه و واقعی نیز از نکات مهمی است که سرمایه‌گذاران باید در نظر بگیرند. ضریب کلاسیک همان ضریبی است که در اساسنامه صندوق ذکر شده و به نوعی مشخصات پایه آن را تعریف می‌کند. ضریب بالقوه سقفی است که صندوق می‌تواند در شرایط ایده‌آل به آن برسد، و ضریب واقعی آن چیزی است که در حال حاضر و متناسب با ترکیب دارایی‌ها و وضعیت بازار در جریان است. همین ضریب واقعی در عمل مهم‌ترین شاخص برای تصمیم‌گیری است، زیرا بازده و زیان سرمایه‌گذار دقیقاً بر اساس همین ضریب محقق می‌شود.

در شرایط فعلی بازار که پس از دوره‌ای پرنوسان وارد فاز متعادل‌تری شده، صندوق‌هایی با اهرم بالاتر مثل «موج» می‌توانند جذاب باشند، زیرا بازده بیشتری در دوره‌های مثبت ثبت می‌کنند. با این حال، سرمایه‌گذارانی که نگاه بلندمدت‌تری دارند باید ریسک افت شدید در دوره‌های اصلاحی را نیز لحاظ کنند. به همین دلیل توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران هنگام انتخاب صندوق اهرمی علاوه بر ضریب واقعی، وضعیت NAV، جریان ورود و خروج پول و حتی استراتژی مدیر صندوق را بررسی کنند تا تصمیمی متناسب با میزان ریسک‌پذیری خود بگیرند.

به طور کلی، ضریب اهرمی ابزاری قدرتمند برای ارزیابی جذابیت و ریسک صندوق‌های اهرمی است و سرمایه‌گذارانی که آگاهانه با این مفهوم برخورد کنند، می‌توانند از فرصت‌های رشد در بازار بهره‌برداری کنند و در عین حال با مدیریت ریسک از زیان‌های سنگین جلوگیری کنند.

گزارش از: بهنام مهری حسینی، کارشناس بازار های مالی