نقره در مسیر نوسان؛ فشار داده‌های اقتصادی آمریکا
به گزارش اقتصادرَوا؛ بازار نقره در ماه‌های اخیر بار دیگر در مرکز توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته است؛ فلزی سفیدرنگ که درست مانند طلا از وضعیت ناپایدار اقتصادی و سیاست‌های پولی متأثر می‌شود، اما ویژگی متفاوتی دارد: تلفیقی از دارایی سرمایه‌ای و کالای صنعتی. با این حال، تجزیه و تحلیل بنیادی نشان می‌دهد که حرکت فعلی قیمت نقره، بیشتر محصول به هم‌ریختگی در بازارها، فشارهای معاملاتی کوتاه‌مدت و انتظارات از سیاست‌های پولی آتی است تا یک منطق بنیادین قابل اتکا.
مهم‌ترین نکته‌ای که حالا پیش چشم بازار قرار دارد، سطح قیمت نقره در نقطه‌ای بسیار بالا نسبت به تاریخچه خود است؛ قیمت هر اونس نقره در بورس‌های بین‌المللی به بیش از ۵۳ دلار رسیده و حتی بعضی مقاطع تا حوالی ۵۴ دلار نیز پیش رفته است. این جهش قیمتی هنگامی رخ داده که تقاضای سرمایه‌گذاری برای این فلز افزایش یافته و همزمان چشم‌انداز کاهش نرخ بهره از سوی Federal Reserve و ضعف دلار دست به دست هم داده‌اند. با این حال، چنان‌که بعضی تحلیلگران هشدار می‌دهند، هنوز «عامل بنیادی» در بازار نقره آن‌چنان که برای طلا وجود دارد دیده نمی‌شود؛ یعنی تقاضای عمده‌ای که بدون وابستگی به ریسک‌ها و رفتارهای سفته‌بازی بتواند قیمت را تا سطوح فعلی یا بالاتر، توجیه کند.
یکی از مهم‌ترین محرک‌ها برای رشد اخیر نقره، انتشار داده‌های اقتصادی ایالات متحده و انتظار بازار نسبت به واکنش فدرال‌رزرو به این داده‌هاست. به‌ویژه گزارش اشتغال بخش غیرکشاورزی (NFP) و شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) که همیشه برای بازارهای کالایی و فلزات حیاتی هستند، در این میان از اهمیت ویژه برخوردار شده‌اند. اگر داده‌ها قوی باشند، یعنی اقتصاد همچنان پرتنش است و احتمال کاهش سریع نرخ بهره کمتر می‌شود، این موضوع می‌تواند فشار نزولی بر قیمت نقره وارد کند؛ چرا که نقره هم در نقش دارایی محافظت در برابر تورم ظاهر می‌شود و هم در نقش کالای صنعتی با حساسیت به رشد اقتصادی. از سوی دیگر، اگر داده‌ها ضعیف یا ناامیدکننده باشند، احتمالاً انتظار برای کاهش نرخ بهره بیشتر می‌شود و نقره از این کانال حمایت خواهد یافت.
در نگاه کلان‌تر نیز، عرضه و تقاضا در بازار نقره یکی از محورهای تحلیل است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که تولید نقره عمدتاً به‌صورت جانبی همراه با استخراج فلزات دیگر انجام می‌شود؛ یعنی زمانی که مثلاً مس یا سرب تولید می‌شود، نقره به‌عنوان محصول جانبی ظاهر می‌شود. این ساختار، افزایش سریع تولید نقره را دشوار می‌سازد حتی اگر قیمت آن بالا برود. در کنار آن، تقاضای صنعتی برای نقره در حوزه‌هایی مانند انرژی خورشیدی، خودروهای الکتریکی، الکترونیک پیشرفته و مراکز داده در حال افزایش است. این امر به معنای آن است که نقره فراتر از نقش سنتی‌اش به‌عنوان یک فلز گرانبها، در زنجیره فناوری و انرژی به کار گرفته می‌شود و همین می‌تواند یک پشتوانه بلندمدت برای قیمت فراهم کند. با این حال، تحلیلگران هشدار می‌دهند که تقاضای صنعتی ممکن است با لغو یا تأخیر پروژه‌ها، کاهش رشد اقتصادی یا افزایش هزینه‌ها مواجه شود. در نتیجه، این پشتوانه، اگرچه مهم است، تضمین‌کننده نیست.
نقطه‌ای که باید به آن دقت کرد، ماهیت دوگانه نقره است: هم به‌عنوان فلز صنعتی و هم دارایی سرمایه‌ای عمل می‌کند. وقتی اقتصاد با ریسک تورمی، سیاست پولی انبساطی یا ضعف ارزی مواجه شود، نقره می‌تواند نقش «پناهگاه» ایفا کند؛ اما وقتی رشد اقتصادی واقعاً بهبود یابد یا نرخ بهره بالاتر رود، کارکرد صنعتی آن برجسته‌تر می‌شود و بسته به مرحله چرخه اقتصادی ممکن است عملکرد متفاوتی داشته باشد. از این رو، رفتار نقره در این مقطع تا حد زیادی به انتظارات از موضع فدرال‌رزرو و انتشار داده‌های کلان بستگی دارد تا به تحولات بنیادی معتبر مستقل.
نگاهی به وضعیت فعلی قیمت نقره حکایت از آن دارد که بخش قابل توجهی از رشد آن ممکن است نتیجه فشار فروش کوتاه‌مدت (short squeeze) یا جریانات سفته‌بازی باشد تا یک جهش بنیادی محکم. برخی تحلیلگران این نقطه را برجسته کرده‌اند: «هیچ عامل بنیادی چشمگیر در پشت این صعود دیده نمی‌شود، و بیشتر باید به فشار فروش بسته‌شده و جست‌وجوی سود در کوتاه‌مدت نسبت داد.» این بدان معناست که ریسک بازگشت قیمت در کوتاه‌مدت افزایش یافته، خصوصاً اگر داده‌های اقتصادی آمریکا فراتر از انتظار ظاهر شده و فضای کاهش نرخ بهره را محدود کند.
از منظر فنی نیز، نقره در محدوده مقاومتی مهمی قرار دارد و بنابر گزارش‌های تحلیلی ممکن است با الگوی «دو قله» مواجه شود که می‌تواند هشداری برای کاهش قیمت باشد. این موضوع ریسک کوتاه‌مدت را تقویت می‌کند و نشان می‌دهد آنچه امروز در بازار نقره قابل مشاهده است، ورود به فاز تثبیت یا حتی اصلاح قبل از ادامه مسیر است. از این رو، برای سرمایه‌گذارانی که دید کوتاه‌مدت دارند، این فرصت همراه با ریسک است و باید مدیریت احتیاطی را در دستور کار قرار دهند.
با تمام این اوصاف، تصور افق میان‌مدت تا بلندمدت برای نقره چندان تیره نیست؛ ساختارهایی وجود دارد که می‌توانند رشد بیشتر قیمت را پشتیبانی کنند. ترکیب کاهش ارزش پول، انتظارات تورمی، سیاست‌های تسهیلی پولی، رشد فناوری‌های سبز، کمبود ساختاری تولید نقره و ورود سرمایه‌گذاران به این فلز موجب شده است که تحلیلگران بخشی از مسیر صعودی نقره را توجیه کنند. ولی تفصیل این مسیر مستلزم آن است که چند فرض محوری پاس داشته شود: نخست آنکه سیاست پولی فدرال‌رزرو در مسیر کاهش قرار گیرد یا حداقل راه برای کاهش باز شود؛ دوم آنکه اقتصاد آمریکا و جهان با شوک رشد جدی مواجه نشود که لزوم نرخ بالای بهره را افزایش دهد؛ ثالث آنکه تقاضای صنعتی نقره با اختلال بنیادی مواجه نگردد.
با توجه به این چارچوب، دو سناریوی ممکن پیش روی بازار نقره قرار دارد. در سناریوی اول، اگر داده‌های نیروی کار آمریکا و شاخص‌های تورم، تصویر ضعیف‌تری ارائه دهند، فشار برای کاهش نرخ بهره بیشتر خواهد شد و این می‌تواند نقره را به نقطه‌ای نزدیک‌تر به ۵۵ دلار یا حتی بیشتر سوق دهد؛ ضمن آنکه اگر جریان سرمایه‌گذاری به سمت فلزات افزایش یابد و عرضه نتواند خود را سریع‌تر هماهنگ کند، این فلز ممکن است از نقش «پناهگاه» نیز تقویت شود. در سناریوی دوم، اگر اقتصاد آمریکا قوی‌تر از انتظار ظاهر شود و فدرال‌رزرو را مجبور به ادامه سیاست سختگیرانه‌تر نماید، نقره ممکن است با افت مواجه شود چرا که انتظارات تورمی کاهش می‌یابد و نرخ بهره بالاتر، هزینه فرصت نگهداری فلز بدون بازده را افزایش می‌دهد.
در تحلیل نهایی، بازار نقره دقیقاً در موقعیتی پیچیده قرار دارد: از یک سو، ساختارها و روندهای میان‌مدت نویدبخش‌اند و از سوی دیگر، پویایی بازار و انتظارات سیاست‌گذار پولی، ریسک‌های مشخصی را برای کوتاه‌مدت متصور می‌سازد. سرمایه‌گذارانی که نقره را وارد پرتفوی خود کرده‌اند یا قصد دارند این کار را انجام دهند، باید آگاه باشند که این فلز بیش از آنکه تنها یک شرط‌بندی تورمی باشد، بخشی از یک معادله پیچیده اقتصادی است که در آن سیاست پولی، داده‌های کلان، فناوری، عرضه و تقاضای صنعتی همگی بازیگران اصلی هستند.
نتیجه این است که نقره تا زمانی که بالای محدوده حمایتی مهم خود باقی بماند و شرایط سیاست پولی و اقتصادی در مسیر مساعد باقی بماند، می‌تواند مسیر صعودی خود را ادامه دهد؛ اما اگر هرکدام از این اجزا دچار اختلال شود، پتانسیل بازگشت قابل‌توجهی خواهد داشت. برای بازار ایران، با توجه به ریسک‌های ارزی، تورمی و سیاستی خاص، نقره می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای کسانی باشد که دید بلندمدت دارند؛ اما بازیگران کوتاه‌مدت لازم است از هیجان فاصله بگیرند و هر حرکت شارپی را با احتیاط تحلیل کنند.
گزارش از: متین محلاتی، کارشناس اقتصادی