
اتهام کره جنوبی به دیپسیک
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، کمیسیون حفاظت از اطلاعات شخصی کره جنوبی اعلام کرده که دیپسیک دادههای کاربران کرهای را بدون اجازه، به شرکت مادر خود، بایتدنس، منتقل کرده است. این شرکت همان غول فناوریای است که مالک تیکتاک نیز محسوب میشود. با توجه به قوانین سختگیرانه کره جنوبی در زمینه حفاظت از اطلاعات، انتقال دادههای شخصی به طرفهای ثالث بدون رضایت صریح کاربران، یک تخلف محسوب میشود. دیپسیک اما میگوید که درک درستی از این قوانین نداشته و اکنون با مقامات کرهای همکاری میکند تا مشکل را حل کند. اما آیا این توضیح کافی است؟
این مسئله در شرایطی مطرح شده که نگرانیهای جهانی درباره امنیت دادههای کاربران در حال افزایش است. بسیاری از کشورها، بهویژه ایالات متحده، در سالهای اخیر فشار بیشتری بر شرکتهای فناوری چینی وارد کردهاند تا شفافیت بیشتری در خصوص نحوه استفاده از دادهها داشته باشند. اما چرا این موضوع اهمیت دارد؟ دادههای کاربران چه ارزشی برای شرکتها دارند که چنین چالشهایی را به وجود میآورند؟
بازارهای مالی هم نمیتوانند از کنار این ماجرا بیتفاوت عبور کنند. در وهله اول، این اتهام میتواند تأثیر منفی بر ارزش سهام شرکتهای فناوری چینی بگذارد. وقتی سرمایهگذاران ببینند که یکی از استارتاپهای موفق هوش مصنوعی با چنین چالشی روبهرو شده، احتمال دارد اعتمادشان نسبت به شرکتهای مشابه کاهش یابد. این نگرانیها ممکن است باعث افت ارزش سهام بایتدنس و حتی سایر شرکتهای فناوری چینی در بورسهای بینالمللی شود. اما این تنها تأثیر احتمالی نیست.
از سوی دیگر، روابط تجاری چین و کره جنوبی نیز ممکن است تحت تأثیر این موضوع قرار بگیرد. اگر کره جنوبی محدودیتهای بیشتری برای شرکتهای فناوری چینی وضع کند، آیا چین هم در مقابل، سیاستهای سختگیرانهای را علیه شرکتهای کرهای اعمال خواهد کرد؟ اینگونه تنشهای تجاری معمولاً روی ارزش ارزهای دو کشور هم اثر میگذارند. افزایش محدودیتها بر شرکتهای فناوری چین میتواند ارزش یوان را کاهش دهد، در حالی که ممکن است وون کرهای تقویت شود، چرا که سرمایهگذاران نسبت به سیاستهای کره در زمینه امنیت دادهها احساس اطمینان بیشتری پیدا کنند.
اما مسئله مهمتر شاید تأثیری باشد که این اتفاق بر آینده صنعت هوش مصنوعی خواهد گذاشت. این پرونده میتواند هشداری برای سایر شرکتهای فناوری باشد که در زمینه پردازش دادههای کاربران فعالیت دارند. آیا قوانین سختگیرانهتری در انتظار این صنعت است؟ اگر دولتهای بیشتری به سمت محدودیتهای شدیدتر بروند، آیا شرکتهای هوش مصنوعی میتوانند همچنان با سرعت فعلی به رشد خود ادامه دهند؟
در نهایت، این سؤال مطرح میشود که آیا این ماجرا تنها یک مشکل حقوقی است، یا نشانهای از رقابت ژئوپلیتیکی بین کشورها برای تسلط بر فناوریهای آینده؟ با افزایش حساسیتها نسبت به امنیت دادهها، به نظر میرسد که شرکتهای فناوری بیش از هر زمان دیگری باید مراقب نحوه مدیریت اطلاعات کاربران باشند، چرا که هر اشتباهی میتواند تبعات بزرگی در سطح جهانی داشته باشد.
اگر این تنش ها ادامه دار باشد چه می شود؟
اگر این تنشها ادامه پیدا کند، ممکن است چندین پیامد مهم در سطوح مختلف اقتصادی، تجاری و ژئوپلیتیکی داشته باشد. اولین تأثیر، افزایش محدودیتهای قانونی برای شرکتهای فناوری خواهد بود. کره جنوبی ممکن است قوانین سختگیرانهتری برای محافظت از دادههای کاربران وضع کند، و این روند احتمالاً به سایر کشورها هم سرایت خواهد کرد. شرکتهای فناوری، بهویژه شرکتهای چینی، مجبور خواهند شد شفافیت بیشتری در مدیریت دادهها ارائه دهند که این موضوع میتواند سرعت نوآوری در حوزه هوش مصنوعی را کاهش دهد. آیا این به معنای پایان دوران رشد بیوقفه هوش مصنوعی خواهد بود؟
از سوی دیگر، این تنش میتواند به افزایش درگیریهای تجاری بین چین و کره جنوبی منجر شود. اگر کره جنوبی تحریمها یا محدودیتهای بیشتری برای شرکتهای فناوری چینی وضع کند، چین ممکن است در اقدامی تلافیجویانه دسترسی شرکتهای کرهای به بازار خود را محدود کند. این میتواند شرکتهای بزرگ کرهای مانند سامسونگ و الجی را تحت فشار قرار دهد و حتی زنجیره تأمین جهانی قطعات الکترونیکی را مختل کند. در چنین شرایطی، چه کشورهایی بیشترین سود را خواهند برد؟
بازارهای مالی نیز احتمالاً واکنش نشان خواهند داد. افزایش تنشها میتواند منجر به کاهش ارزش یوان چین و وون کرهای شود، در حالی که داراییهای امن مانند طلا و دلار آمریکا تقویت شوند. همچنین، احتمال دارد سرمایهگذاران خارجی نسبت به سرمایهگذاری در بخش فناوری آسیا محتاطتر عمل کنند و به دنبال فرصتهای امنتر در اروپا و آمریکا بگردند. آیا این یعنی آسیا بخشی از برتری خود در حوزه فناوری را از دست خواهد داد؟
در بلندمدت، این مسئله ممکن است به بلوکبندیهای جدید اقتصادی و فناوری در جهان منجر شود. کشورهایی که به دنبال حفاظت از دادههای کاربران خود هستند، ممکن است قوانین سختگیرانهای برای همکاری با شرکتهای خارجی اعمال کنند. این یعنی شرکتهای فناوری مجبور خواهند شد نسخههای بومیسازیشدهای از خدمات خود را برای کشورهای مختلف ارائه دهند، روندی که میتواند هزینههای توسعه را بهشدت افزایش دهد و رقابت جهانی را پیچیدهتر کند.
سؤال اینجاست که آیا این تنشها به همکاری بیشتر بین کشورها در زمینه امنیت دادهها منجر میشود، یا اینکه جهان را به دو قطب جداگانه از نظر فناوری تقسیم خواهد کرد؟ آیا این تصمیمات میتواند منجر به این موضوع شود که بومی سازی اینگونه فناوری ها موجب شود که دسترسی به آنها دیگر رایگان نباشد؟
کاملاً ممکن است. اگر دولتها قوانین سختگیرانهتری برای محافظت از دادههای کاربران وضع کنند و شرکتهای فناوری مجبور شوند نسخههای بومیشدهای از خدمات خود را برای هر کشور توسعه دهند، هزینههای عملیاتی آنها افزایش خواهد یافت. این افزایش هزینه میتواند منجر به پولی شدن خدماتی شود که تاکنون رایگان بودهاند. اما چرا؟
یکی از دلایل اصلی رایگان بودن بسیاری از سرویسهای هوش مصنوعی، شبکههای اجتماعی و ابزارهای دیجیتال، مدل درآمدی مبتنی بر داده است. شرکتها از دادههای کاربران برای تبلیغات هدفمند، توسعه الگوریتمها و بهبود خدمات خود استفاده میکنند. اگر قوانین سختگیرانهتر شوند و دسترسی به دادهها محدود شود، این مدل درآمدی تحت فشار قرار میگیرد. در نتیجه، شرکتها ممکن است به دنبال روشهای جایگزین برای تأمین هزینههای خود باشند، که یکی از این روشها فروش اشتراکهای پولی یا ایجاد نسخههای غیررایگان از خدمات است.
از سوی دیگر، هزینههای بومیسازی فناوری نیز میتواند تأثیرگذار باشد. اگر شرکتهای هوش مصنوعی مجبور شوند مدلهای خاصی برای هر کشور طراحی کنند تا با قوانین محلی سازگار باشد، توسعه و نگهداری این مدلها هزینهبر خواهد بود. برای جبران این هزینهها، شرکتها ممکن است دسترسی رایگان را محدود کرده و کاربران را به خرید اشتراکهای پولی تشویق کنند.
اما آیا کاربران حاضر خواهند بود برای خدماتی که قبلاً رایگان بودند، هزینه پرداخت کنند؟ این بستگی به جایگزینهای موجود دارد. اگر مدلهای رایگان و متنباز همچنان در دسترس باشند، شرکتهای بزرگ باید ارزش افزودهای ایجاد کنند تا کاربران را متقاعد کنند که برای خدمات آنها هزینه کنند. اما اگر قوانین سختگیرانه باعث شود که دسترسی به فناوریهای پیشرفتهتر محدود شود، کاربران چارهای جز پرداخت هزینه نخواهند داشت. حال دو مسیر می تواند در آینده هوش مصنوعی اعمال شود. انحصاری می شود و یا دولت ها برای استفاده عموم سیاست هایی را اعمال می کنند.
گزارش از : مهدی شاه جلال الدین، کارشناس بازارهای مالی