
امنیت غذایی در جهان و ایران
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، امنیت غذایی و تغذیه مفاهیمی پیچیده و چندبعدی هستند که به راحتی در چارچوبهای تعریف شده بر اساس بخشهای مختلف جا نمیگیرند. مداخلات برای دستیابی به امنیت غذایی و تغذیه شامل بخشها و ابعاد مختلفی از توسعه اقتصادی، بهداشتی، اجتماعی و زیستمحیطی میشود. با این حال، جریانهای تأمین مالی و بودجهها معمولاً بر اساس بخش و درون هر بخش بر اساس هدف تعریف و طبقهبندی میشوند. اکنون درک گستردهتری از امنیت غذایی و تغذیه و چگونگی ارتباط بحرانی آنها به دست آمده است، با وجود توافق محدود بر سر دامنه مداخلاتی که به امنیت غذایی و تغذیه کمک میکنند، عوامل متعددی همچون دسترسی و قابلیت خرید غذاهای مغذی، شیوههای تغذیه، مراقبت و خدمات بهداشتی بر توانایی افراد در دستیابی به رژیمهای غذایی سالم و سلامت کافی تأثیر میگذارند.
بیشتر بخوانید: خودکفایی یا امنیت غذایی/ بررسی راهبردهای توسعه کشاورزی
بر اساس برآوردهای صورت گرفته هزینه یک رژیم غذایی سالم از سال 2017 (اولین سالی که FAO برآوردها را منتشر کرده است) در سطح جهانی افزایش یافته و در سال 2022 نیز ادامه داشته و به طور میانگین به 3.96 دلار بر اساس شاخص برابری قدرت خرید (PPP) به ازای هر نفر در روز رسید. این افزایش نشاندهنده افزایش میانگین جهانی هزینه رژیم غذایی سالم از افزایش 6 درصدی بین سالهای 2020 و 2021 تا افزایش 11 درصدی در سال بعد است.
در مقایسه بین مناطق مختلف در سال 2022، بالاترین هزینه رژیم غذایی سالم در آمریکای لاتین و کارائیب (4.56 دلار PPP) بود و پس از آن آسیا (4.20 دلار PPP)، آفریقا (3.74 دلار PPP)، آمریکای شمالی و اروپا (3.57 دلار PPP) و اقیانوسیه (3.46 دلار PPP) قرار داشتند.
مقایسه وضعیت بین گروههای درآمدی کشورها نشان میدهد که مسیر بهبودی برای کشورهای با درآمد پایین کندتر بوده است. در سال 2022، 503.2 میلیون نفر در جهان قادر به تأمین یک رژیم غذایی سالم نبودهاند که بالاتر از مقدار آن درسال 2017 میباشد.
اکنون درک گستردهتری از امنیت غذایی و تغذیه وجود دارد و چگونگی ارتباط بحرانی آنها به دست آمده است، با این حال توافق محدودی در مورد دامنه مداخلاتی که به امنیت غذایی و تغذیه کمک میکنند وجود دارد. رژیمهای غذایی سالم و وضعیت سلامت از عوامل اصلی تعیینکننده وضعیت تغذیه هستند، اما عوامل متعددی مرتبط با امنیت غذایی (مانند دسترسی و قابلیت خرید غذاهای مغذی)، شیوهها (مانند شیوههای مربوط به غذا و تغذیه، مراقبت و جستجوی سلامت) و خدمات (مانند آب پاک، بهداشت، آموزش و حمایت اجتماعی) همه بر توانایی و مکانیزمهایی که افراد میتوانند از طریق آنها رژیمهای غذایی سالم و سلامت کافی را به دست آورند تأثیر میگذارند.
همچنین بنابر آمار منتشره شده شیوع ناامنی غذایی در ایران نسبت به کل جمعیت در بازه زمانی 2021-23 نسبت به 2014-16 از 48 درصد به 40 درصد کاهش یافته است و این مهم حاکی از ارتقای امنیت غذایی کشور است. بنابر اطلاعات مندرج هزینه یک رژیم غذایی سالم در ایران در طی زمان روند افزایشی داشته است.
همچنین نسبت جمعیتی و تعداد افرادی که قادر به تامین یک رژیم غذایی سالم نیستند در حال افزایش است.
بنابراین، برای دستیابی به امنیت غذایی و تغذیه پایدار، توجه به عوامل و شرایط مختلف و ایجاد سیستمهای تأمین مالی جامع و کارآمد امری ضروری است. باید سیاستها و برنامههای جامعی برای کاهش نابرابریهای غذایی و بهبود دسترسی به غذاهای سالم تدوین و اجرا شود. همچنین، توجه به تأثیرات تغییرات اقلیمی، جنگها و نوسانات اقتصادی بر امنیت غذایی و تغذیه ضروری است. با همکاری بینالمللی و استفاده از تجربهها و دانشهای موجود، میتوان گامهای مؤثری در جهت بهبود وضعیت امنیت غذایی و تغذیه جهانی برداشت.