به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا؛ در روزهایی که بازارهای جهانی میان دوگانه‌ی تورم و رکود سرگردان‌اند، سخنان اخیر جروم پاول، رئیس فدرال رزرو ایالات متحده، به یکی از مهم‌ترین سیگنال‌های سیاست پولی تبدیل شد. او در نشست اخیر خود هشدار داد که «ریسک‌های نزولی برای بازار کار» رو به افزایش است؛ جمله‌ای کوتاه اما پرمعنا که به سرعت از سوی معامله‌گران و تحلیلگران به عنوان نشانه‌ای از چرخش ذهنی فدرال رزرو تعبیر شد. در فضایی که داده‌های اشتغال سپتامبر هنوز منتشر نشده بود، همین عبارت کافی بود تا گمانه‌زنی‌ها درباره دسترسی زودهنگام پاول به آمارهای غیرعلنی بالا بگیرد. با این حال، مهم‌تر از صحت این شایعه، مسیر جدیدی بود که لحن پاول برای سیاست پولی ترسیم کرد.

در تحلیل محتوای اظهارات او، هیچ نشانه‌ای از تردید نسبت به کاهش نرخ بهره دیده نمی‌شود. برعکس، پاول با تأکید بر ضرورت حمایت از بازار کار و «حفظ پیشرفت‌های اقتصادی اخیر»، عملاً انتظارات بازار برای کاهش نرخ بهره در نشست ماه جاری را تأیید کرد. این موضع، پس از ماه‌ها لحن محتاطانه فدرال رزرو، تغییری معنادار است و نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران پولی در واشنگتن بیش از پیش نگران سرد شدن اقتصاد و تضعیف اشتغال‌اند.

واکنش بازارها سریع و چندلایه بود. بازده اوراق خزانه‌داری آمریکا کاهش یافت، نشانه‌ای از آنکه سرمایه‌گذاران خود را برای دوره‌ای از نرخ‌های بهره پایین‌تر آماده می‌کنند. شاخص دلار اندکی تضعیف شد و این امر به رشد آرام قیمت طلا انجامید، چرا که بازار فلزات گران‌بها همواره از کاهش بازده واقعی و ضعف دلار سود می‌برد. در بازار سهام، شاخص S&P 500 رشد ملایمی را تجربه کرد، زیرا فضای پولی نرم‌تر به معنای هزینه سرمایه پایین‌تر و ارزش‌گذاری بالاتر برای شرکت‌هاست. با این حال، در میان سهام‌ شرکت‌های بزرگ فناوری، نشانه‌هایی از احتیاط دیده شد؛ زیرا کاهش نرخ بهره معمولاً با نگرانی نسبت به تقاضای نهایی در اقتصاد همراه است.

در بازار کالاها، نفت خام نیز از این اظهارات بی‌نصیب نماند. کاهش احتمالی نرخ بهره به معنای رشد ضعیف‌تر دلار است، اما همزمان نگرانی از کندی رشد اقتصادی آمریکا تقاضا برای انرژی را محدود می‌کند. به همین دلیل، واکنش نفت خنثی و محتاطانه بود؛ رشد کوتاه‌مدت در قیمت‌ها به سرعت با فشار فروش جایگزین شد. سرمایه‌گذاران در بازار انرژی اکنون بیش از هر زمان دیگری به داده‌های واقعی مصرف و ذخایر چشم دوخته‌اند.

در بازارهای نوظهور، کاهش لحن انقباضی فدرال رزرو به معنای تنفس کوتاه‌مدتی برای ارزها و بدهی‌های محلی است. نرخ‌های بهره پایین‌تر در آمریکا معمولاً خروج سرمایه از اقتصادهای در حال توسعه را کاهش می‌دهد، اما تنها در صورتی که ریسک رکود جهانی به واقعیت نپیوندد. به بیان دیگر، آسودگی امروز می‌تواند مقدمه‌ی تلاطم فردا باشد.

به‌طور کلی، سخنان پاول نه‌تنها مسیر نشست آینده فدرال رزرو را مشخص کرد، بلکه احساسات بازار را از فاز “ترس از تورم” به فاز “ترس از رکود” منتقل نمود. پس از دو سال سختگیرانه‌ترین چرخه‌ی سیاست پولی در چهار دهه‌ی اخیر، اکنون به‌نظر می‌رسد فدرال رزرو به نقطه‌ی بازنگری رسیده است؛ جایی که خطر بیکاری گسترده و کاهش تقاضا، مهم‌تر از پافشاری بر نرخ تورم ۲ درصدی تلقی می‌شود.

برای سرمایه‌گذاران، پیام روشن است: دوران نرخ‌های بالای بهره به پایان خود نزدیک می‌شود، اما این پایان لزوماً آغاز رونق نیست. اگر داده‌های اشتغال ماه آینده ضعف بیشتری را نشان دهند، بازارها احتمالاً با ترکیبی از رشد طلا، افت دلار و نوسانات شدید در سهام روبه‌رو خواهند شد. و اگر فدرال رزرو بیش از حد به سمت انبساط پیش برود، خطر احیای دوباره تورم در نیمه‌ی نخست ۲۰۲۶ دور از ذهن نخواهد بود.

در نهایت، لحن پاول را می‌توان چنین خلاصه کرد: فدرال رزرو دیگر نمی‌خواهد با تورم بجنگد، بلکه می‌خواهد از رکود فرار کند. و این تغییر هدف، به‌احتمال زیاد آغازگر فصل تازه‌ای در مسیر قیمت‌ها، نرخ‌ها و انتظارات جهانی خواهد بود — فصلی که در آن، طلا بار دیگر نقش پناهگاه امن و دلار نقش متغیر نامطمئن را بر عهده می‌گیرد.

گزارش از: بهنام مهری حسینی، کارشناس بازار های مالی