
راهبرد «دروازه ستارهای چین» / غلبه بر مزیت محاسباتی آمریکا در هوش مصنوعی
به گزارش اقتصادرَوا، در پاسخ به برتری قابل توجه ایالات متحده در ظرفیت محاسباتی هوش مصنوعی که برآورد میشود حدود ۷۵ درصد قدرت محاسباتی جهانی را در اختیار دارد (در مقابل ۱۵ درصد چین)، پکن طرحی بلندپروازانه موسوم به «دروازه ستارهای چین» را برای تثبیت موقعیت خود به عنوان یک ابرقدرت هوش مصنوعی آغاز کرده است. این طرح شامل نظارت بیشتر دولت بر مراکز دادة پراکنده کشور و سازماندهی مجدد منابع محاسباتی محدود است تا حداکثر بازده اقتصادی حاصل شود. اگرچه این پروژه به طور مستقیم با مقیاس طرح ۵۰۰ میلیارد دلاری «دروازه ستارهای» آمریکا (متعلق به OpenAI، اوراکل و سافتبانک) برابری نمیکند، اما نشاندهنده یک تلاش راهبردی برای استفاده بهینه از توان موجود در مواجهه با چالشهای جهانی است.
تقسیم کار راهبردی و جابهجایی زیرساخت
راهبرد چین که به منظور حداکثرسازی خروجی اقتصادی از طریق «سنجش منابع کمیاب محاسباتی» طراحی شده است، یک تقسیم کار جغرافیایی را تعریف میکند. بر اساس این طرح که در ماه مارس رونمایی شد، مراکز دادة موجود در مناطق دورافتاده غربی بر «آموزش مدلهای بزرگ زبان» (Large Language Models - LLMs) تمرکز خواهند کرد. در همین حال، مزارع سرور جدید در مکانهایی نزدیکتر به مراکز مهم جمعیتی ساخته میشوند تا بر «استنتاج» (Inference) متمرکز شوند؛ فرایندی که در آن ابزارهای هوش مصنوعی مانند چتباتها پاسخ تولید میکنند. نزدیکی مکانی این مراکز جدید (مانند جزیرة داده ووهو در نزدیکی شهرهای ثروتمند دلتای یانگتسه همچون شانگهای و هانگژو) به کاربران نهایی، برای سرعت بخشیدن به کاربردهای هوش مصنوعی طراحی شده است.
این توسعهها با حمایت قوی دولتهای محلی همراه است. به عنوان مثال، در شهر ووهو، دولت محلی یارانههایی را ارائه میدهد که تا ۳۰ درصد هزینههای خرید تراشههای هوش مصنوعی را پوشش میدهد که سخاوتمندانهتر از سایر مناطق است. در مجموع، ۱۵ شرکت در این شهر در ساخت مراکز داده با سرمایهگذاریای بالغ بر ۲۷۰ میلیارد یوان (۳۷ میلیارد دلار) مشارکت داشتهاند.
غلبه بر محدودیتهای سختافزاری از طریق شبکهبندی
یک چالش کلیدی که این راهبُرد در پی رفع آن است، محدودیتهای دسترسی به سختافزارهای پیشرفته ناشی از کنترلهای صادراتی ایالات متحده است. این محدودیتها مانع از دسترسی گروههای چینی به بهترین پردازندهها و سختافزارهای ساخته شده توسط شرکت انویدیا، تولیدکننده پیشرو تراشههای هوش مصنوعی، میشود. در نتیجه، مراکز دادة هوش مصنوعی در چین مجبور شدهاند به پردازندههای کمقدرتتر یا تجهیزات پیشرفتهای که به طور غیرقانونی از طریق شبکهای از واسطهها تأمین میشود، متکی باشند.
برای مقابله با این محدودیت، چین به دنبال استفاده بهتر از پردازندههای هوش مصنوعی موجودی است که در تأسیسات دورافتاده و کم استفاده در مناطقی مانند گانسو و مغولستان داخلی بدون استفاده ماندهاند. این مراکز در پی رونق ساختوساز پس از سال ۲۰۲۲ در استانهای غنی از انرژی اما دورافتاده متمرکز شده بودند، اما به دلیل کمبود تخصص فنی و تقاضای مشتری، بدون استفاده ماندهاند. از آنجا که دولتهای محلی تمایلی به فروش یا جابهجایی فیزیکی این سختافزارها برای حفظ آمار تولید ناخالص داخلی (GDP) محلی ندارند، پکن استفاده از یک «راهحل فنی» را هدایت کرده است: اتصال مراکز داده از طریق فناوری شبکهبندی.
تجمیع بازارهای پراکنده
غولهای مخابراتی چین، از جمله هوآوی و چاینا تلکام، در حال استفاده از فناوریهای شبکهبندی برای پیوند دادن پردازندههای پراکنده در سایتهای متعدد به یک «خوشه محاسباتی متمرکز» هستند. هوآوی همچنین در حال توسعه یک فناوری شبکهبندی جدید به نام UB-Mesh است که ادعا میکند کارایی آموزش LLMها را در خوشههای محاسباتی متعدد دو برابر میکند. هدف از این نوآوری، کاهش عدم کارایی استفاده از مراکز دادة متعدد، کوچکتر و قدیمیتر در مقایسه با یک مرکز بزرگ و مدرن است. کارشناسان معتقدند این اقدام شبکهبندی، روش مهمی برای تجمیع بازار پراکندة محاسباتی چین است.