
درس روسیه برای ایران
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، مجید شاکری با اشاره به تجربه روسیه از ظهور گروههایی با نظریات کاملا مشابه با گروههای ضد اصلاحات اقتصادی داخل ایران، در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی X نوشت:
یک سنگر مهم مخالفان اصلاحات اقتصادی در روسیه برنامه یارانه سنگین انرژی به صنایع پایین دست با استدلال جلوگیری از ورود به رکود پر سالهای ۹۳-۹۸ بود. اگر چه شرکتهای حوزه انرژی خصوصی شده بودند اما دولت یلتسین با فشار سیاسی آنها را وادار به تزریق انرژی یارانهای به تولیدیها میکرد. در مقابل و بدلیل افت شدید درآمد این شرکتها هم انواع معافیتهای مالیاتی را از مسکو میگرفتند.
نتیجه کار افزایش شدید کسر بودجه فدرال در مسکو و وابستگی شدید دولت به استقراض خارجی بود. ترکیب وابستگی شدید به استقراض با وقوع بحران در آسیای شرقی و ناتوانی یلتسین برای افزایش درآمد بحران ۱۹۹۸ روسیه را ساخت که عملا هنوز هم شدت و تلخی آن خصوصا بشکل سقوط آزاد ارزش روبل از ذهن روسها پاک نشده است.
وقتی گرف برنامه اصلاحات خود را در ۲۰۰۱ به سفارش پوتین منتشر کرد، حذف یارانههای انرژی در مرکز آن بود. با این توضیح که پوتین روند حذف یارانه را با افزایش سریع استخراج نفت ترکیب کرد و عملا اقتصاد روسیه در سایه رونق نفتی دهه بعد هیچ فشار رکودی را از محل حذف یارانه داخلی انرژی حس نکرد.
اگر چه سر و صدای اساتید دانشکده اقتصاد مسکو که از ساختار آموزشی شوروی به جا مانده بود در زمان طرح این اصلاحات بسیار بلند بود اما اکنون در سال ۲۰۲۵ در روسیه هیچ کس نیست که حذف یارانه انرژی در روسیه را یک تجربه خردمندانه نداند.