
تحولات جهانی بازارها/چالشهای هوش مصنوعی چینی، نوسانات سهام و نگرانیهای اقتصادی
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، با شروع سال جدید میلادی، بازارهای جهانی با چالشهای جدیدی روبهرو شدهاند. یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر روند این بازارها، ظهور سریع هوش مصنوعی چینی و نگرانیها درباره اثرات آن بر اقتصاد جهانی است. این تحولات، به ویژه در بازارهای سهام و کالاهای اساسی، تأثیرات قابل توجهی به جا گذاشته و سبب نوسانات شدید در شاخصهای مهم شده است. در این میان، نگرانیها از کاهش تقاضا در چین، افزایش نرخ بهره در برخی کشورها و احتمال وقوع جنگهای تجاری، روندهای صعودی و نزولی متعددی را در بازارهای مختلف به وجود آوردهاند.
در شاخص S&P 500 شاهد ریزش سهام شرکتهای فناوری در روز گذشته بودیم که این امر قابل توجه است. از ابتدای شروع معاملات وال استریت تا ابتدای تایم کاری روز بعد، متوجه ریزش 4 درصدی شاخص S&P 500 شدیم. این ریزش به دلیل ترس سرمایهگذاران از پیشرفت سریع چین در حوزه هوش مصنوعی بود. شرکت چینی DeepSeek نشان داد که نسبت به غولهای فناوری آمریکایی، میتواند با هزینه کمتری به تکنولوژیهای پیشرفته دست یابد. این خبر سهام شرکتهای آمازون، NVIDIA و مایکروسافت را به شدت تحت تاثیر قرار داد و منجر به سقوط یک تریلیون دلاری سهام این شرکتها شد. در تایم فریم H4 شاهد بودیم که شاخص S&P به روند صعودی خود پایان داد. علت این روند صعودی، پیروزی ترامپ و تمایل وی به افزایش تعرفه بر واردات کالاهای خارجی و کاهش مالیات بر درآمدهای تولیدی است. در سخنرانی 20 ژانویه، تهدیدهای دونالد ترامپ برای اعمال تعرفههای 25 درصدی مشخص کرد که میتوانیم آغاز جنگ تجاری را پیشبینی کنیم.
در تایم فریم H4 شاهد این بودیم که مقدار عددی شاخص به یک Break Even (نقطه سر به سر یا تسویه) رسیده است، و این امر احتمال ریزش شاخص را بیش از 60 درصد میکند. فرض حاکم بر بازار در شاخص S&P 500 یک Trading Range (دامنه معاملاتی) عریض است و هماکنون با رسیدن به محدوده بالایی این چرخه و همچنین دور شدن از مقدار تعادلی، میتوانیم احتمال ریزش را قویتر متصور شویم.
در شاخص طلای جهانی، شاهد پایان روند صعودی یک ماهه آن هستیم. در بازار سهام و طلای جهانی، شاهد یک روند صعودی پایدار از ابتدای سال میلادی بودیم. این روند صعودی ناشی از انتظارات بازار از کاهش نرخ بهره و کنترل تورم است. با کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، در نتیجه مهار تورم، چیزی جز کاهش ارزش دلار انتظار نمیرفت. با کاهش نرخ PCE، میتوانیم اینگونه تفسیر کنیم که در آینده نرخ بهره توسط فدرال رزرو کاهش خواهد یافت و این موضوع باعث کاهش ارزش دلار و همچنین هزینه تسهیلات برای شرکتها و تأمین سرمایه آنها خواهد شد. در نتیجه، روند غالب در بازار سهام صعودی خواهد بود و از سوی دیگر، با کاهش ارزش دلار، نقدینگی به سمت بازار طلای جهانی و شرکتهای پیشرو اقتصادی روانه میشود. در نمودار تکنیکال شاخص طلای جهانی (XAUUSD) شاهد شروع چرخه Trading Range (دامنه معاملاتی) هستیم. با برگشت قیمت به سمت Break Even و همچنین فاصله گرفتن از قیمت تعادلی، احتمال ریزش قیمت به بیش از 60 درصد افزایش یافته است.
در شاخص EURUSD، شاهد اتمام روند صعودی و شروع چرخه Trading Range هستیم. با نزول بیشتر قیمت، احتمال صعود آن افزایش یافته و میتوانیم این صعود را تا محدوده بین 1.04550 تا 1.04900 متصور شویم. در نهایت، نزول قیمت پس از رسیدن به محدوده مذکور، افزایش یافته و این به معنای قدرت گرفتن دلار در برابر ارز ناحیه یورو میباشد. اتمام روند نزولی DXY و زلا نیز این موضوع را تأیید میکند. در بلندمدت نیز میتوانیم نوسان قیمت را بین محدوده 1.02500 و 1.05500 متصور باشیم.
شاخص Nikkei ژاپن نیز با زدن آخرین کف اصلی خود، وارد یک Trading Range (دامنه معاملاتی) عریض شده است و سیگنالهای صعودی قیمت نیز صادر شده است. با ساخت دو کف (Double bottom)، تاییدیههای صعودی قیمت تا رسیدن به Break Even (نقطه سر به سر) داده شده است و پس از آن، در صورت ساخت سیگنالهای نزولی، میتوانیم شاهد ریزش شاخص Nikkei در بلندمدت باشیم. یکی از دلایل اصلی این افت، ظهور هوش مصنوعی چینی به نام DeepSeek است که با هزینه کمتری نسبت به مدلهای مشابه توسعه یافته و به تیتر اصلی اخبار تبدیل شده است. این موضوع باعث تزلزل در بازار سهام آمریکا و تأثیر منفی بر بازارهای آسیایی، از جمله ژاپن، شده است. بهطور خاص، سهام شرکتهای فناوری ژاپنی مانند Advantest، Tokyo Electron و Renesas Electronics به ترتیب با کاهشهای 11.14٪، 5.71٪ و 3.56٪ مواجه شدهاند. همچنین، افزایش 25 واحد پایه نرخ بهره توسط بانک ژاپن به 0.5٪ و رسیدن هزینههای استقراض کوتاهمدت به بالاترین سطح در 16 سال گذشته، به همراه پیشبینی تورم 2٪، از دیگر عوامل مؤثر بر کاهش شاخص نیکی بوده است. این تصمیمات نشاندهنده احتمال افزایشهای بیشتر نرخ بهره در آینده است که میتواند بر بازار سهام تأثیر منفی بگذارد.
در نفت جهانی، شاهد یک روند نزولی نسبتاً قدرتمند هستیم که وارد اصلاح شدهایم. در این اصلاح، عقلاییترین رفتاری که انتظار میرود، ادامه ریزش در صورت عدم رسیدن به Last High میباشد. در صورت تست کردن آخرین سقف، روند صعودی تمام شده و وارد یک Trading Range میشویم و قیمت شروع به تثبیت در محدوده مذکور میکند. احتمال منطقی، 60 درصد به سمت ریزش و 40 درصد به نفع برگشت قیمت و آغاز Trading Range میباشد. یکی از دلایل اصلی این افت از نظر فاندامنتال، نگرانیها درباره کاهش تقاضای نفت، به ویژه از سوی چین، بوده است. همچنین، افزایش تولید نفت توسط ایالات متحده و دیگر تولیدکنندگان غیر اوپک، عرضه مازاد در بازار را تشدید کرده و فشار نزولی بر قیمتها وارد کرده است. علاوه بر این، پیشبینیهای اخیر نشان میدهد که رشد تقاضای جهانی نفت ممکن است کمتر از انتظارات قبلی باشد که این امر نیز به کاهش قیمتها کمک کرده است.
در شاخص بیت کوین، با اتمام روند صعودی، وارد یک Trading Range عریض شدهایم. با توجه به اینکه در محدوده پایینی Trading Range هستیم و سیگنالهای صعودی مانند Double Bottom صادر شده است، این موارد احتمال صعود قیمت را تا 60 درصد افزایش میدهند. با توجه به گفتههای مدیر عامل بانک جی پی مورگان درباره فقدان ارزش ذاتی بیت کوین، احتمال تأثیر منفی بر نگرش معاملهگران وجود دارد. از سوی دیگر، مدیر عامل بایننس در اظهارات خود به این اشاره کرده است که احتمالاً بیت کوین در سال 2025، بالاترین حد خود خواهد رسید.
در شاخص استاکس، که مربوط به سهام شرکتهای حوزه یورو میباشد، شاهد ریزش در روز گذشته بودهایم. این شاخص با ریزش و تست کردن آخرین کف، به روند صعودی قدرتمند خود پایان داده و وارد یک Trading Range شده است. در صورت حمایت فروشندگان در محدوده 5265، میتوانیم شاهد رسیدن قیمت به Break Even و سپس ادامه ریزش این شاخص باشیم. در غیر این صورت، با حمایت خریداران، احتمال وقوع Major Move صعودی و تست کردن محدوده 5300 وجود دارد. اما در تایم فریم روزانه، شاهد یک روند صعودی قدرتمند هستیم که این امر احتمال صعود شاخص را به بالای 60 درصد میرساند. یکی از دلایل اصلی میتواند وقوع جنگ تجاری بین اروپا و آمریکا به دلیل افزایش احتمال تعرفههای تجاری باشد. از سوی دیگر نیز، مواضع ملایم بانک مرکزی اروپا (ECB) در برابر کاهش نرخ بهره و نگرانیها درباره رشد اقتصادی منطقه یورو نیز میتواند بر ریزش چند روزه اخیر شاخص یورو استاکس دلالت کند.
گزارش از: بهنام مهری حسینی و سامان قاسم پور، کارشناسان بازارهای مالی