
نفت در آتش تنش / جهش قیمتی پس از حمله به ایران
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، قیمت جهانی نفت روز جمعه به دنبال حمله هوایی رژیم صهیونیستی به خاک ایران، جهشی چشمگیر را تجربه کرد. این حملات که به گفته منابع بینالمللی برخی مراکز حساس نظامی و هستهای ایران را هدف قرار دادهاند، موجی از نگرانیها درباره اختلال در عرضه جهانی نفت به راه انداخت و بازارهای مالی را دستخوش نوسانات شدید کرد.
بر اساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، بهای هر بشکه نفت خام برنت با رشدی بیش از ۷ درصد، به ۷۴.۴۹ دلار رسید. نفت خام وستتگزاس اینترمدیت (WTI) نیز افزایش ۷.۸ درصدی را تجربه کرد و تا ۷۳.۳۹ دلار معامله شد. این رشد، یکی از بزرگترین افزایشهای روزانه قیمت نفت در ماههای اخیر به شمار میرود و یادآور بحرانهای پیشین در بازار انرژی است.
تحلیلگران میگویند افزایش قیمت نفت عمدتاً ناشی از ترس از درگیری نظامی گستردهتر در خاورمیانه و احتمال اخلال در مسیرهای حیاتی انتقال انرژی، بهویژه تنگه هرمز است؛ مسیری که حدود یکسوم نفت دریایی جهان از آن عبور میکند. هرگونه تهدید جدی در این مسیر میتواند موجب افزایش بیشتر قیمت نفت و بیثباتی اقتصادی جهانی شود.
همزمان، بازارهای سهام نیز تحت تأثیر این تحولات قرار گرفتند. شاخص داو جونز بیش از ۶۰۰ واحد (معادل ۱.۸٪) افت کرد، در حالی که شاخصهای S&P 500 و نزدک نیز به ترتیب ۱.۱ و ۱.۳ درصد کاهش یافتند. سرمایهگذاران در واکنش به تحولات ژئوپلیتیکی، به سمت داراییهای امنتری مانند طلا و اوراق قرضه خزانهداری آمریکا روی آوردند. قیمت طلا حدود ۱.۵ درصد افزایش یافت و بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله آمریکا نیز کاهش یافت، که نشانهای از نگرانی بازارها نسبت به آینده است.
ریچارد جوسویک، تحلیلگر ارشد انرژی در S&P Global Commodity Insights، در گفتوگو با آسوشیتدپرس گفت: «ما قبلاً هم درگیریهایی میان اسرائیل و ایران دیدهایم، اما این مورد متفاوت است. اگر ثابت شود که زیرساختهای نفتی یا مسیرهای صادراتی مورد تهدید قرار گرفتهاند، قیمت نفت میتواند بهسرعت از مرز ۸۰ دلار عبور کند.»
با این حال، برخی تحلیلگران هشدار دادهاند که افزایش اخیر ممکن است بیشتر جنبه روانی و احساسی داشته باشد. اگر مشخص شود که حمله اسرائیل باعث اختلال واقعی در عرضه نفت نشده، ممکن است قیمتها در روزهای آینده به سطح پیشین بازگردند. اما اگر ایران دست به واکنش نظامی بزند یا تلاش کند تنگه هرمز را ببندد، بازار نفت با یک شوک واقعی روبهرو خواهد شد و قیمتها احتمالاً به بالای ۹۰ یا حتی ۱۰۰ دلار در هر بشکه خواهند رسید.
این رخداد در شرایطی روی میدهد که بازار نفت جهانی به دلیل کاهش رشد اقتصادی چین و افزایش تولید نفت شیل آمریکا، در وضعیت نسبتاً متعادلی قرار داشت. اما حمله به ایران و گسترش احتمالی درگیریها میتواند این تعادل را بهسرعت بر هم زند.
گزارش از مهدی شاه جلال الدین