به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ در شرایطی که فضای اقتصادی جهان با ابهام‌هایی چون رشد پایین، تورم سرسخت، فشار نرخ بهره و تنش‌های تجاری روبه‌روست، گزارش‌های درآمدی اخیر غول‌های فناوری به عنوان یکی از معدود نقاط روشن بازار مطرح شده‌اند. شرکت‌هایی مانند Meta، Microsoft، Alphabet، Amazon و Apple در فصل دوم سال ۲۰۲۵ توانستند انتظارات تحلیل‌گران را پشت سر بگذارند یا دست‌کم برآورده کنند، و عملکرد مالی آن‌ها پیامی روشن به بازار سرمایه بود: در میانه‌ی فضای تیره و تار بازار جهانی، فناوری همچنان موتور محرک باقی مانده است. رشد درآمد در بین این شرکت‌ها چشم‌گیر بود. Meta با جهش ۲۲ درصدی در درآمد و افزایش ۳۸ درصدی سود هر سهم، یکی از موفق‌ترین بازیگران این فصل بود. Microsoft هم با رشد ۱۸ درصدی در درآمد و افزایش ۲۳ درصدی در سود، به لطف گسترش چشم‌گیر خدمات Azure، جایگاه خود را به عنوان رهبر بازار خدمات ابری تقویت کرد. Apple نیز با افزایش ۱۰ درصدی درآمد، نشان داد که با وجود فشارهای ناشی از تعرفه‌ها، همچنان می‌تواند جریان درآمدی باثباتی ارائه دهد. منبع اصلی این رشد در میان شرکت‌ها، توسعه هوش مصنوعی، خدمات ابری، و در برخی موارد مانند Meta و Google، تبلیغات دیجیتال هدفمند بوده است.

نکته مهم‌تر از رشد خام درآمدی، کیفیت سودآوری بود. شرکت‌هایی نظیر Meta و Microsoft توانستند همزمان با افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری، حاشیه سود عملیاتی خود را حفظ یا حتی تقویت کنند. در واقع، کنترل هزینه‌ها به شکلی هوشمندانه باعث شد این سرمایه‌گذاری‌های سنگین بر سود نهایی فشار نیاورند. برای مثال، Meta علی‌رغم صرف میلیاردها دلار در زمینه‌ی زیرساخت‌های AI، توانست حاشیه سود بالای ۲۹ درصد را ثبت کند. از سوی دیگر، Amazon اگرچه درآمد بالا داشت، اما به دلیل افزایش رقابت در فضای ابری و فشار روی AWS، در کنترل حاشیه سود دچار چالش‌هایی شد.

در همین راستا، سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین روندهای مالی در فصل جاری مطرح است. شرکت‌های بزرگ فناوری در مجموع بیش از ۹۵ میلیارد دلار صرف Capex (هزینه‌های سرمایه‌ای) کرده‌اند که بخش عمده‌ای از آن صرف زیرساخت‌های هوش مصنوعی شده است. Amazon به تنهایی نرخ سرمایه‌گذاری سالانه‌اش را به بیش از ۱۱۵ میلیارد دلار رسانده و Alphabet نیز پیش‌بینی هزینه‌های سالانه را به ۸۵ میلیارد دلار افزایش داده است. Microsoft و Meta نیز در این روند عقب نمانده‌اند و حجم قابل‌توجهی از سرمایه خود را به توسعه مراکز داده، تراشه‌های سفارشی و همکاری با شرکت‌هایی چون Nvidia و AMD اختصاص داده‌اند. این سطح از سرمایه‌گذاری سنگین، نشان‌دهنده باور جدی شرکت‌ها به بازدهی بلندمدت بازار AI است، هرچند در کوتاه‌مدت ممکن است باعث کاهش جریان نقدی آزاد شود.

همین‌جا اهمیت بررسی جریان نقدی آزاد یا Free Cash Flow بیشتر می‌شود. در حالی که شرکت‌هایی نظیر Amazon و Meta به دلیل سرمایه‌گذاری‌های کلان در AI، شاهد کاهش FCF در کوتاه‌مدت بودند، Microsoft توانست با مدیریت دقیق نقدینگی و درآمدهای پایدار از Azure، همچنان جریان نقدی مثبت خود را حفظ کند. جریان نقدی قوی به شرکت این امکان را داد که بازخرید سهام و پرداخت سود نقدی را ادامه دهد؛ مزیتی که در شرایط اقتصادی پرریسک اهمیت دوچندانی دارد. در مقابل، برخی دیگر مانند Alphabet اعلام کردند که فعلاً بازخرید سهام را به‌طور موقت کاهش می‌دهند تا منابع را به پروژه‌های زیرساختی AI اختصاص دهند.

مسئله ارزش‌گذاری نیز در این فصل به موضوعی داغ تبدیل شده است. نسبت قیمت به درآمد (P/E) در شرکت‌هایی مثل Microsoft، Nvidia و حتی Meta به بالاتر از میانگین تاریخی رسیده و این سؤال را ایجاد کرده که آیا رشد قیمت سهام این شرکت‌ها حاصل عملکرد واقعی است یا هیجان پیرامون AI؟ تحلیل‌گران وال‌استریت عمدتاً معتقدند که اگرچه بخشی از رشد قیمت ناشی از موج روانی پیرامون هوش مصنوعی است، اما افزایش درآمد عملیاتی، بهبود حاشیه سود، و رشد جریان نقدی نشان می‌دهد که این ارزش‌گذاری‌ها بی‌پشتوانه نیستند. به‌طور مثال، ارزش بازار Microsoft اکنون از ۴ تریلیون دلار فراتر رفته و Meta به مرز ۲ تریلیون دلار نزدیک شده است؛ ارقامی که پیش‌تر تنها برای Apple محتمل بودند.

با این حال، ریسک‌هایی نیز در گزارش‌ها پنهان هستند. گزارش‌های مالی به صراحت نشان داده‌اند که رقابت در زمینه هوش مصنوعی، به‌ویژه در بخش پردازش ابری، بسیار شدیدتر شده و این موضوع ممکن است در فصل‌های آتی بر حاشیه سود برخی شرکت‌ها فشار وارد کند. همچنین، تنش‌های ژئوپلیتیکی و تصمیمات سیاست‌گذاران تجاری به‌خصوص در ایالات متحده و چین، تهدیدی برای زنجیره تأمین و فروش خارجی Apple و Amazon به‌شمار می‌روند. از سوی دیگر، برخی تحلیل‌گران هشدار داده‌اند که رشد فعلی AI بیش از حد به تخمین‌های آینده‌نگر وابسته است و در صورت عدم تحقق این وعده‌ها، ممکن است ارزش بازارها با اصلاح جدی مواجه شوند.

در کنار این موارد، رفتار شرکت‌ها در حوزه بازخرید سهام و تقسیم سود نیز سیگنال مهمی به بازار داده است. Microsoft همچنان به بازخرید و پرداخت سود ادامه می‌دهد، که نشان‌دهنده اعتماد به ترازنامه قوی و چشم‌انداز مالی پایدار آن است. سایر شرکت‌ها یا به‌دلیل فشار نقدینگی ناشی از Capex زیاد، بازخرید را متوقف کرده‌اند یا حجم آن را کاهش داده‌اند. این موضوع از نظر سرمایه‌گذاران به‌عنوان معیاری برای پایداری جریان نقدی تلقی می‌شود و می‌تواند در ارزیابی ریسک نقش مهمی ایفا کند.

در مجموع، گزارش‌های مالی اخیر شرکت‌های بزرگ فناوری نشان می‌دهند که علی‌رغم فشارهای کلان اقتصادی، این شرکت‌ها نه‌تنها توانسته‌اند رشد درآمد و سود خود را حفظ کنند، بلکه با سرمایه‌گذاری‌های جسورانه در هوش مصنوعی، خود را برای آینده آماده کرده‌اند. در فضایی که بازارهای جهانی تحت‌تأثیر عدم قطعیت‌های اقتصادی و سیاسی هستند، عملکرد مثبت این شرکت‌ها، بار دیگر نقش حیاتی فناوری را به‌عنوان ستون اصلی رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری بلندمدت تقویت کرده است.

گزارش از: مهدی شاه جلال الدین، کارشناس بازار های مالی