به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ ارزش دلاری بازار سرمایه ایران در حال حاضر حدود ۱۱۱ میلیارد دلار برآورد می‌شود؛ سطحی که فاصله قابل‌توجهی با دوران اوج خود دارد. داده‌های تاریخی نشان می‌دهد بیشترین ارزش دلاری ثبت‌شده برای بازار سرمایه در سال‌های گذشته حدود ۴۰۱ میلیارد دلار بوده است. مقایسه این ارقام حاکی از آن است که ارزش کنونی بازار بیش از ۷۲ درصد کمتر از سقف تاریخی خود است. این فاصله چشمگیر، بیانگر رکود نسبی و خروج بخش قابل‌توجهی از سرمایه از چرخه فعال بازار است. برای مقایسه، کمترین ارزش دلاری بازار در سال‌های اخیر حدود ۱۰۰ میلیارد دلار و میانگین تاریخی آن نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار بوده است.

مقایسه با میانگین تاریخی ارزش بازار نیز تصویر مشابهی را ارائه می‌دهد. میانگین ارزش دلاری بازار سرمایه ایران در سال‌های اخیر در حدود ۲۰۰ میلیارد دلار بوده است، که ارزش فعلی ۴۴ درصد کمتر از آن است. این فاصله چشمگیر نشان می‌دهد که حتی بازگشت بازار به میانگین تاریخی نیز نیازمند تغییرات مثبت در عوامل بنیادی و سیاستی خواهد بود.

دلایل این فاصله قابل توجه را می‌توان در چند بخش تحلیل کرد. نخست، ریسک‌های سیستماتیک و بی‌ثباتی سیاست‌های اقتصادی، از نرخ‌گذاری دستوری تا تغییرات ناگهانی در قوانین و مقررات، که باعث کاهش جذابیت بازار برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی شده است. دوم، شرایط نامناسب نقدینگی که مانع ورود سرمایه تازه به بازار شده و ارزش معاملات را پایین نگه داشته است. سوم، نااطمینانی کلان اقتصادی و چشم‌انداز مبهم نرخ ارز که موجب شده سرمایه‌گذاران دید کوتاه‌مدت‌تری نسبت به بازار داشته باشند.

از سوی دیگر، پایین بودن ارزش دلاری بازار سرمایه در مقایسه با سقف تاریخی را می‌توان به عنوان یک سیگنال بالقوه برای فرصت رشد نیز تفسیر کرد. در شرایطی که بسیاری از شرکت‌های بورسی از منظر ارزش‌گذاری دلاری با تخفیف نسبت به ارزش جایگزینی معامله می‌شوند، بازگشت آرامش به فضای اقتصادی و بهبود انتظارات می‌تواند زمینه‌ساز رشد تدریجی ارزش دلاری بازار شود.

با این حال، تحقق این سناریو منوط به چند عامل کلیدی است: بهبود سودآوری شرکت‌ها، به‌ویژه در صنایع بزرگ؛ ایجاد ثبات نسبی در سیاست‌های اقتصادی و ارزی؛ و افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران از طریق شفافیت و کاهش مداخلات غیرکارآمد. به‌طور کلی، فاصله فعلی بازار با سقف تاریخی دو پیام متفاوت برای فعالان دارد، از یک‌سو، نشان‌دهنده تداوم فشارها و خروج نقدینگی است و از سوی دیگر، حاکی از ظرفیت بالقوه برای رشد در صورت فراهم شدن شرایط بنیادی و سیاستی مناسب.

گزارش از: بهنام مهری حسینی، کارشناس بازار های مالی