
سهام در سراشیبی / طلا مقصد تکراری پولهای سرگردان
به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ امروز سهشنبه ۲۸ مرداد ۱۴۰۴، بورس تهران بار دیگر با فشار فروش کار را تمام کرد و شاخصها عقب نشستند. شاخص کل با افت ۱۹ هزار و ۲۹۸ واحدی (حدود ۰.۷۷٪) در سطح دو میلیون و ۴۹۴ هزار واحد ایستاد و شاخص هموزن نیز ۱٬۳۴۷ واحد پایین آمد و حوالی ۷۶۹ هزار واحد بسته شد؛ افت هموزن خفیفتر از شاخص کل بود و نشان میداد فشار عرضه بیشتر بر نمادهای بزرگ و شاخصساز متمرکز است تا بدنه متوسط بازار. در فرابورس هم شاخص کل ۲۳ واحد کاهش یافت و به ۲۳ هزار و ۲۷۵ واحد رسید. در نقشه پایانی بازار ۲۴۲ نماد مثبت در برابر ۴۲۸ نماد منفی دیده شد و تراز کلی بازار به زیان ختم شد. در سوی جریان پول، خالص تغییر مالکیت حقیقیها منفی بود؛ حدود ۵۳۸ میلیارد تومان پول حقیقی از سهام خارج شد. به تفکیک ابزارها، صندوقهای سهامی (ETFهای سهامی) حدود ۱۰۰ میلیارد تومان خروج پول حقیقی و صندوقهای درآمد ثابت نیز حدود ۱۷۰ میلیارد تومان خروج را ثبت کردند. ارزش کل معاملات امروز حدود ۴۱.۲ همت برآورد شد و ارزش معاملات خردِ سهام، فرابورس و صندوقهای سهامی در مجموع حوالی ۳.۸ همت قرار گرفت؛ تراز صفها هم تصویر کمرمقی داشت: حدود ۷۸ میلیارد تومان صف خرید در برابر بیش از ۲٫۵ هزار میلیارد تومان صف فروش.
در طول روز و تا پایان معاملات، ارزش و حجم معاملات خرد در قاب سنتی گزارشگیری نیز تأییدکننده همین فضای کمرمق بود؛ ارزش معاملات خرد حوالی ۳٬۷۰۰ میلیارد تومان و حجم خرد حدود ۱۲.۸ میلیارد برگه سهم گزارش شد که با میانگینهای ماههای پررونق فاصله معنادار دارد. از منظر رفتار سرمایهگذاران، خروج پول حقیقی گرچه گسترده بود، اما تمرکز آن بیشتر بر نمادهای بانکی و کالایی بزرگ مشاهده شد؛ بهطوریکه وبملت با حدود ۴۵ میلیارد تومان، فملی با ۲۹ میلیارد تومان، وپاسار با ۲۶ میلیارد تومان و فولاد با ۲۳ میلیارد تومان بیشترین خروج پول حقیقی را تجربه کردند؛ در مقابل، آریان و هایوب جزو معدود نمادهایی بودند که ورود خُرد محسوسی (حدود ۵ میلیارد تومان) را ثبت کردند. این جابهجاییها همزمان با کاهش شاخص کل و تضعیف تقاضا در گروههای بزرگ، نشانه دیگری از چرخش احتیاطی پول به بیرون از سهام یا به سمت ابزارهای پوششی است.
وجه تمایز معاملات امروز، رفتار صندوقهای مبتنی بر طلا بود. برخلاف خروج پول از سهام و حتی بخشهایی از ابزارهای درآمد ثابت، صندوقهای طلای مبتنی بر سکه (ETFهای طلا) امروز خالص ورود پول حقیقی داشتند؛ برآوردها از ثبت بیش از ۵۴ میلیارد تومان ورود پول به این صندوقها حکایت میکند. این تغییر جهت، با رشد همزمان قیمتهای طلای داخلی و سکه بیارتباط نبود؛ بازار امروز طلا و سکه در مسیر افزایشی حرکت کرد و بخشی از سرمایهگذاران، برای پوشش ریسکهای ارزی و تورمی کوتاهمدت، ترجیح دادند در ابزارهای طلا پناه بگیرند.
در جمعبندیِ روز، چند نکته کلیدی قابل اشاره است: نخست آنکه روند امروز دوباره برتری سمت عرضه را تثبیت کرد؛ عقبنشینی شاخص کل با شیب بیشتر نسبت به هموزن، اثرگذاری نمادهای بزرگ را پررنگ کرد و نشان داد بازار هنوز به محرک قوی برای احیای تقاضای حقوقی و حقیقی در لیدرها نیاز دارد. دوم، وضعیت ضعیف صفها و ارزش معاملات خرد، روایتگر تردید معاملهگران و استمرار کنش کوتاهمدت است؛ جایی که هر رشد مقطعی با قفلشدن در عرضه پاسخ میگیرد. سوم، رفتار پول حقیقی امروز «ریسکگریز» بود: خروج از سهام در کنار تمایل به ابزارهای طلا، تصویر یک تخصیص دارایی محتاطانه را شکل داد؛ همزمان صندوقهای درآمد ثابت نیز، برخلاف عادت روزهای پرابهام، با خروج خفیف پول مواجه شدند که احتمالاً به جابهجایی بخشی از منابع به سمت صندوقهای طلا مربوط است. چهارم، از منظر صنایع، فشار فروش در بانکیها و فلزات اساسی محسوستر بود و نمادهای شاخصساز این گروهها هم در صدر خروج پول حقیقی قرار گرفتند؛ در مقابل، برخی نمادهای فناوری و پروژهمحور با جریان ورودی محدود اما مثبت روبهرو شدند که برای تغییر فاز بازار در مقیاس کلان کافی نبود.
بهطور کلی، معاملات ۲۸ مرداد ۱۴۰۴ تصویری از بازاری مردد و کمرمق ارائه داد که در آن معاملهگران، بهویژه حقیقیها، ترجیح دادهاند یا نقد بمانند یا بخشی از پرتفوی را به ابزارهای پوششی مانند صندوقهای طلا منتقل کنند. تا زمانی که متغیرهای پیشران—از جمله انتظارات ارزی، صورتبندی سیاستهای حمایتی، و چشمانداز سودآوری صنایع بزرگ، سیگنال قانعکنندهتری مخابره نکنند، احتمال تداوم نوسانهای فرسایشی و چرخشهای مقطعی بین گروهها بالاست. با این وجود، تجربه همین چند روز اخیر نشان داده که هر زمان نشانهای از آرامش در متغیرهای کلان یا تقویت سمت تقاضای حقوقیها پدیدار شود، واکنش بازار میتواند سریع باشد؛ هرچند پایداری آن به کیفیت و دوام همان سیگنالها وابسته خواهد بود.
گزارش از: متین محلاتی، کارشناس بورس