به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ یکی از مفاهیم کمتر شناخته‌شده اما بسیار مهم در ارزیابی صندوق‌های درآمد ثابت، موضوع «ذخیره سود» است. این شاخص نشان می‌دهد که صندوق در چه شرایطی توانسته مازاد بازدهی ایجاد کند یا بالعکس برای پایبندی به نرخ سود وعده‌داده‌شده مجبور به پرداخت بیش از درآمد واقعی خود شده است.

ذخیره مثبت بیانگر آن است که صندوق در برخی دوره‌ها بازدهی بالاتر از نرخ تعهدشده داشته و این مازاد سود را ذخیره کرده است. چنین ذخیره‌ای به‌عنوان یک حاشیه امن عمل می‌کند؛ به این معنا که اگر در آینده نرخ اوراق بدهی یا سپرده بانکی کاهش یابد و بازده صندوق کمتر از سطح وعده‌داده‌شده شود، صندوق می‌تواند از محل ذخایر خود نرخ سود اعلامی را پوشش دهد. در مقابل، ذخیره منفی نشان‌دهنده ضعف عملکرد است؛ یعنی صندوق برای اینکه نرخ اسمی وعده داده‌شده را پرداخت کند، بیش از آنچه واقعاً به دست آورده خرج کرده و به نوعی از جیب آینده پرداخت کرده است.

کارشناسان تأکید می‌کنند که وجود ذخیره سود بیش از یک درصد، به‌ویژه در شرایط نوسان نرخ بهره، می‌تواند اطمینان بیشتری به سرمایه‌گذاران بدهد. این امر موجب می‌شود سرمایه‌گذار بداند حتی در صورت کاهش سود اوراق یا سپرده‌ها، صندوق مورد نظر همچنان توانایی حفظ نرخ پرداختی خود را دارد. در واقع، ذخیره سود به‌نوعی نقش ضربه‌گیر را ایفا می‌کند و تداوم پرداخت سود باثبات را تضمین می‌نماید. 

نکته مهم برای سرمایه‌گذاران این است که بدانند میزان ذخیره هر صندوق به‌طور رسمی در سایت «فیپیران» (fipiran.com) و همچنین سامانه‌های اختصاصی صندوق‌ها منتشر می‌شود. در بخش اطلاعات تکمیلی هر صندوق، علاوه بر ترکیب دارایی‌ها، بازدهی روزانه و اندازه صندوق، بخشی با عنوان «ذخیره سود» یا «مازاد/کسری ذخیره» درج می‌شود که عدد دقیق آن در دسترس عموم قرار دارد. بنابراین، هر سرمایه‌گذاری پیش از ورود به یک صندوق درآمد ثابت می‌تواند با یک بررسی ساده متوجه شود که صندوق مورد نظر ذخیره مثبت دارد یا منفی.

برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، بررسی ذخیره سود در کنار سایر معیارها مانند ترکیب پرتفوی، میانگین بازدهی ماهانه، اندازه صندوق و شفافیت گزارشگری، می‌تواند تصویر کامل‌تری از وضعیت واقعی صندوق درآمد ثابت ارائه دهد. به همین دلیل، تحلیل دقیق ذخیره سود پیش از سرمایه‌گذاری می‌تواند مانع از ورود به صندوق‌هایی شود که تنها در ظاهر سود باثبات دارند اما در عمل برای پوشش وعده‌هایشان فشار مالی سنگینی را متحمل می‌شوند.

در شرایط کنونی اقتصاد ایران که نرخ‌های بهره، اوراق و سپرده‌ها در حال تغییرات پی‌درپی است، نقش ذخیره سود بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می‌کند؛ چراکه می‌تواند معیاری برای سنجش پایداری صندوق‌ها در برابر شوک‌های بازار باشد.

گزارش از: بهنام مهری حسینی، کارشناس بازار های مالی