به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ بورس انرژی ایران اعلام کرده است که با توجه به ابلاغ شیوه‌نامه تأمین و توزیع بنزین سوپر از سوی وزارت نفت در اواخر سال گذشته، این بازار آمادگی کامل برای آغاز عرضه این فرآورده استراتژیک را دارد. براساس این شیوه‌نامه، عرضه بنزین سوپر در رینگ بین‌الملل بازار فیزیکی بورس انرژی انجام خواهد شد؛ جایی که زیرساخت‌های لازم برای انجام معاملات شفاف، رقابتی و قابل رصد فراهم است.

اهمیت این خبر در چند بُعد قابل بررسی است. نخست آن‌که بنزین سوپر به‌عنوان یک فرآورده پرتقاضا و کمیاب، به‌ویژه در ماه‌های اخیر که مصرف سوخت در کشور افزایش یافته، نقش کلیدی در تعادل‌بخشی به بازار دارد. ورود آن به بورس انرژی می‌تواند سازوکار عرضه و تقاضا را شفاف‌تر کند و از شکل‌گیری بازارهای غیررسمی و رانتی جلوگیری نماید. دوم آن‌که این اقدام، بخشی از روند بلندمدت حرکت اقتصاد ایران به سمت استفاده بیشتر از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای تأمین مالی و تنظیم بازار محصولات راهبردی است.

بورس انرژی در سال‌های اخیر به بستری برای عرضه فرآورده‌های نفتی، گاز و برق تبدیل شده و تجربه موفقی در زمینه معاملات صادراتی و داخلی دارد. اضافه شدن بنزین سوپر به این سبد، می‌تواند ضمن افزایش تنوع معاملات، نقدشوندگی بازار را تقویت کند و جایگاه بورس انرژی را به‌عنوان یک بازار مرجع در منطقه ارتقا دهد.

از سوی دیگر، عرضه بنزین سوپر در رینگ بین‌الملل این امکان را فراهم می‌آورد که علاوه بر مصرف‌کنندگان داخلی، خریداران خارجی نیز به این بازار دسترسی داشته باشند. چنین رویکردی، در شرایط تحریم و محدودیت‌های صادراتی، می‌تواند به افزایش درآمدهای ارزی کشور کمک کند و بخشی از کسری تراز تجاری را جبران نماید.

با این حال، نباید از چالش‌های رینگ بین‌الملل غافل شد. هزینه‌های ناشی از تحریم‌های بانکی و محدودیت‌های نقل و انتقال ارز همچنان مانعی جدی برای جذب خریداران خارجی است. بسیاری از مشتریان بالقوه در کشورهای همسایه یا دیگر بازارهای منطقه‌ای، برای تسویه مالی و انتقال وجه دچار مشکل می‌شوند و همین موضوع می‌تواند جذابیت خرید از بورس انرژی ایران را کاهش دهد. علاوه بر این، مقایسه قیمت تمام‌شده برای خریدار خارجی با سایر بازارهای منطقه‌ای مانند خلیج فارس یا روسیه اهمیت زیادی دارد؛ چراکه اگر هزینه‌های جانبی ناشی از تحریم، حمل‌ونقل یا کارمزدهای تسویه بیش از حد بالا باشد، صرفه اقتصادی خرید از ایران کاهش پیدا خواهد کرد.

در نهایت، کارشناسان معتقدند که موفقیت این طرح منوط به اجرای دقیق شیوه‌نامه، پایبندی به اصول رقابتی و رفع موانع لجستیکی و مالی است. اگر این مسیر به‌درستی طی شود، عرضه بنزین سوپر در بورس انرژی نه تنها گامی در جهت شفافیت و کارایی بیشتر بازار سوخت است، بلکه می‌تواند الگویی برای عرضه سایر فرآورده‌های حساس و پرتقاضا در کشور نیز باشد.

اکنون نگاه‌ها به روزهای آینده دوخته شده تا مشخص شود نخستین معاملات بنزین سوپر در بورس انرژی چه بازخوردی در میان فعالان بازار و مصرف‌کنندگان خواهد داشت.

گزارش از: بهنام مهری حسینی، کارشناس بازار های مالی