به گزارش خبرنگار اقتصادروا؛ بازار سرمایه تصویری متفاوت و کم‌سابقه از واکنش سهامداران به شرایط پساماشه ارائه داد؛ بازاری که در آغاز معاملات با صف‌های خرید سنگین و ورود تقاضای قابل توجه مواجه شد و بیش از ۹۰ درصد نمادها در محدوده مثبت معامله شدند. این رفتار نشان می‌دهد فعالان بازار پس از دوره‌ای طولانی از بلاتکلیفی و سایه سنگین ریسک سیاسی، اکنون با وضوح بیشتری نسبت به آینده تصمیم‌گیری می‌کنند. فعال شدن رسمی مکانیسم ماشه و پایان برجام، هرچند به لحاظ سیاسی رویدادی پرمخاطره است، اما حداقل تکلیف بازار را مشخص کرد و فضای تعلیق و انتظار را شکست. سرمایه‌گذاران حالا می‌دانند که چه سطحی از ریسک سیاسی پیش روی آنهاست و می‌توانند بر اساس آن پرتفوی خود را تنظیم کنند.

از منظر بنیادی نیز بازار در کف‌های ارزندگی خود قرار داشت. نسبت‌های قیمت به سود (P/E)، ارزش دلاری بازار و شاخص‌های مقایسه‌ای نشان می‌دادند که بسیاری از سهام به ارزان‌ترین سطوح یک دهه اخیر رسیده‌اند. این جذابیت قیمتی در کنار خروج موقت سایه تهدید جنگ، زمینه را برای بازگشت تقاضا فراهم کرد. همین موضوع باعث شد جریان پول تازه، چه از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی و چه حقوقی، وارد بازار شود و در دو هفته اخیر بخشی از نقدینگی بیرون از بازار دوباره به سمت سهام هدایت شود. این ورود نقدینگی که به گفته برخی منابع موثق از جنس سرمایه‌های کوتاه‌مدت سفته‌بازانه نیست، توانست روند معاملات را از رکود خارج کند و به شکل‌گیری صف‌های خرید در صنایع مختلف منجر شود.

نرخ ارز عامل مهم دیگری است که نگاه خوش‌بینانه سرمایه‌گذاران را تقویت کرده است. تجربه چند دهه اخیر نشان می‌دهد دولت‌ها نهایتاً در سیاست‌های ارزی خود تجدیدنظر کرده و نرخ ارز را به سطوح واقعی‌تری نزدیک می‌کنند. همین انتظار باعث افزایش تقاضا برای سهام دلاری و صادرات‌محور شده و صفوف خرید این گروه‌ها را طولانی کرده است. بسیاری معتقدند که با اصلاح سیاست‌های ارزی و واقعی شدن نرخ دلار، سهام فعلی ارزان‌ترین دارایی در مقایسه با سایر بازارها خواهد بود و فرصت بازدهی بالایی برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند.

در کنار این عوامل، باید به بعد روانی بازار نیز توجه کرد. سرمایه‌گذاران در هفته‌های گذشته تحت فشار اخبار سیاسی منفی قرار داشتند و هرگونه نشانه از تشدید تنش‌ها به فروش هیجانی منجر می‌شد. اکنون که تکلیف برجام مشخص شده، حتی اگر فضای کلی همچنان پرریسک باشد، ریسک‌های جدید برای مدتی کاهش یافته و سرمایه‌گذاران می‌توانند با ذهنی بازتر تصمیم‌گیری کنند. این تغییر نگرش به بازار کمک کرده تا با توجه به کف‌های قیمتی، رشد کوتاه‌مدتی را تجربه کند.
با وجود این، باید در نظر داشت که خطرات کاملاً از بین نرفته‌اند.

تحریم‌های ناشی از مکانیسم ماشه می‌توانند در میان‌مدت هزینه‌های اقتصادی را بالا ببرند و نرخ ارز را با فشار مواجه کنند. اگر شدت اجرای این تحریم‌ها بیشتر شود و کشورهای اصلی شریک تجاری ایران همکاری خود را کاهش دهند، فضای فعلی ممکن است دوباره متلاطم شود. از همین رو، توصیه کارشناسان این است که سرمایه‌گذاران بخشی از پرتفوی خود را همچنان به دارایی‌های پوشش‌دهنده تورم مثل طلا اختصاص دهند و با سیاست‌های ترکیبی ۵۰-۵۰ میان سهام و طلا ریسک خود را مدیریت کنند.

در مجموع، بازار پساماشه فرصتی کوتاه برای تنفس پیدا کرده و احتمالاً تا سطوح مقاومتی مهم مثل ۲۷۰۰ تا ۲۸۰۰ هزار واحدی شاخص کل، این روند ادامه خواهد داشت. پس از آن باید دوباره شرایط سیاسی و اقتصادی مرور شود تا تصمیم‌های تازه برای ادامه مسیر گرفته شود. اگر این دوره با ثبات نسبی همراه باشد و گزارش‌های ماهانه و میان‌دوره‌ای شرکت‌ها فراتر از انتظار باشد، می‌توان انتظار داشت که موج صعودی پایدارتری در بازار شکل بگیرد.

گزارش از: بهنام مهری حسینی، کارشناس بازار های مالی