به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، صنعت مخابرات بخشی از بازار سرمایه بورس تهران است که نمادهایی مانند همراه، های‌وب، اخابر، آسیاتک، افرا و آواک مهم‌ترین نمادهای این شاخص محسوب می‌شوند.

از نظر وضعیت درآمدی شرکت‌های صنعت مخابرات، همراه اول و مخابرات که جزو بزرگ‌ترین شرکت‌های این صنعت هستند، بیشترین درآمد را داشته‌اند. در ۹ ماهه اول سال ۱۴۰۳، همراه اول ۴۹,۱۸۱ میلیارد تومان و مخابرات ۹,۳۵۶ میلیارد تومان درآمد داشته‌اند. پس از آن، آسیاتک با ۲,۱۸۱ میلیارد تومان و های‌وب با ۱,۲۰۴ میلیارد تومان درآمد، وضعیت نسبتاً مناسبی داشته‌اند.

از نظر رشد درآمد حاصل از ارائه خدمات شرکت‌ها در یک سال اخیر، بر اساس گزارش‌های ۹ ماهه سال ۱۴۰۳، آسیاتک با ۴۳ درصد رشد، همراه اول با ۳۸ درصد رشد و افرا با ۳۸ درصد رشد، بهترین عملکرد را داشته‌اند. در مقابل، های‌وب با ۱۴ درصد کاهش درآمد روبه‌رو بوده است.

با وجود اینکه نسبت P/E گروه ۷.۶۳ است، اما نمادهای همراه با P/E برابر ۶.۱۷، های‌وب با ۳.۷۷، آسیاتک با ۵.۰۰ و آواک با ۷.۱۲ وضعیت مطلوبی دارند. از سوی دیگر، اخابر با ۱۱.۴۲ و افرا با ۱۱.۲۲ وضعیت مناسبی ندارند.

از اخبار مهم این هفته صنعت مخابرات که می‌تواند تأثیر مثبتی بر آینده این صنعت داشته باشد، تسویه بدهی شرکت مخابرات به سازمان خصوصی‌سازی است. مهدی طاهری، معاون مالی شرکت مخابرات ایران، از تسویه بدهی «اخابر» به سازمان خصوصی‌سازی بابت سود سهام عدالت سال ۱۳۹۷ به مبلغ ۳۹۴ میلیارد تومان خبر داد. با این اتفاق، مهم‌ترین مانع برای افزایش سرمایه ۱۵۵۰ درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها برداشته شد و اخابر می‌تواند در روزهای پایانی اسفند مجمع برگزار کند.

بر اساس داده‌های موجود، تا سال ۲۰۲۵ ایالات متحده و چین همچنان به‌عنوان بزرگ‌ترین بازارهای مخابراتی جهان شناخته می‌شوند. شرکت‌های آمریکایی AT&T و Verizon و شرکت‌های چینی مانند هواوی و چاینا موبایل نقش بسزایی در این صنعت ایفا می‌کنند.

در داخل کشور، شرکت مخابرات با در اختیار داشتن ۶۱ درصد از سهم بازار پهن‌باند ثابت، بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده اینترنت ثابت در ایران است. سایر شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت ثابت در مجموع ۳۰ درصد بازار را در اختیار دارند.

در حوزه تلفن همراه، همراه اول و ایرانسل به‌عنوان دو اپراتور اصلی فعالیت می‌کنند. هرچند سهم دقیق آن‌ها مشخص نیست، اما بر اساس شواهد، بیشترین تعداد مشترک را دارند.

صنعت مخابرات ایران با چالش‌های متعددی از جمله مشکلات اقتصادی، تحریم‌ها، محدودیت‌های نظارتی و توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های اینترنت ثابت روبه‌رو است. آینده این صنعت وابسته به اصلاح تعرفه‌ها، سرمایه‌گذاری در فیبر نوری و 5G، کاهش انحصار و بهبود فضای کسب‌وکار دیجیتال خواهد بود.

در حال حاضر، ایران برای توسعه 5G همچنان با چالش‌های متعددی مانند محدودیت‌های سرمایه‌گذاری، تحریم‌های بین‌المللی و وابستگی به تجهیزات خارجی مواجه است. فناوری 6G که در حال حاضر در مراحل تحقیق و توسعه در کشورهای پیشرفته قرار دارد، نیازمند زیرساخت‌های پیشرفته، همکاری‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری کلان است.

از سوی دیگر، اینترنت ماهواره‌ای که با پروژه‌هایی مانند استارلینک، وان‌وب و آمازون کویپر در حال گسترش است، به دلیل موانع قانونی، هزینه‌های بالا و مسائل امنیتی، در ایران با محدودیت‌های زیادی روبه‌رو خواهد شد. بااین‌حال، ایران از طریق توسعه فناوری‌های بومی، سرمایه‌گذاری در فیبر نوری و ارتقای شبکه‌های ارتباطی می‌تواند مسیر خود را برای بهره‌برداری از این فناوری‌ها هموار کند، هرچند رقابت با غول‌های فناوری جهانی کار آسانی نخواهد بود.

گزارش از: مسعود امیریان، کارشناس بورس