
نوسان میان رکود و رونق / دادههای سرد، سهام داغ
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، هفته گذشته، بازارهای مالی جهانی با رویدادهایی روبهرو شدند که نقش تعیینکنندهای در شکلگیری انتظارات سرمایهگذاران و جهتگیری سیاستگذاران اقتصادی داشتند. در صدر این رویدادها، انتشار دادههای تولید ناخالص داخلی (GDP) و شاخص اصلی تورم فدرال رزرو یعنی Core PCE قرار داشت؛ دادههایی که هم بر نگاه فعالان بازار به وضعیت اقتصاد تأثیر گذاشتند و هم میتوانند مسیر آتی سیاستهای پولی را دگرگون کنند. در کنار آن، گزارشهای مالی سه غول فناوری آمریکا – مایکروسافت، آلفابت و متا – نیز منتشر شد و هیجان تازهای به بازار سهام تزریق کرد. این ترکیب از دادههای کلان اقتصادی و عملکرد شرکتها، فضایی پرنوسان و پیچیده برای سرمایهگذاران به وجود آورد و تحلیلگران را وادار کرد با دقت بیشتری تحولات آینده را زیر نظر بگیرند.
JOLTS Job Opening
در تاریخ ۲۹ آوریل ۲۰۲۵، وزارت کار ایالات متحده گزارش JOLTS (فرصتهای شغلی و گردش کار) ماه مارس را منتشر کرد که حاوی نکاتی مهم و شگفتیساز برای بازارها بود. طبق این گزارش، تعداد فرصتهای شغلی باز به ۷.۱۹۲ میلیون رسید که بهطور قابل توجهی کمتر از پیشبینی ۷.۵ میلیون و پایینترین سطح از فوریه ۲۰۲۱ محسوب میشود. جزئیات نشان میدهد که بخش عمده افت در بخشهای حملونقل، انبارداری، عمدهفروشی و آموزش رخ داده و در مقابل، استخدامها اندکی رشد داشته و نرخ جدایی (separations) نیز کاهش یافته است.
بازارها به این خبر واکنش شدیدی نشان دادند. دلار آمریکا در برابر سبدی از ارزها تضعیف شد، بازده اوراق خزانهداری کاهش یافت و طلا که بهعنوان دارایی امن شناخته میشود، برای مدت کوتاهی اوج گرفت. شاخصهای سهام آمریکا نیز ابتدا رشد کردند اما بعد در پی بازنگری تحلیلگران درباره سیاستهای فدرالرزرو و چشمانداز نرخ بهره، بخشی از این رشد را از دست دادند.
دلار آمریکا بهشدت تضعیف شد زیرا بازارها برداشت کردند که فدرالرزرو ممکن است زودتر از انتظار نرخ بهره را کاهش دهد. این تضعیف البته در روزهای بعد کمی تعدیل شد. طلا بهسرعت اوج گرفت و حتی به حدود ۳٬۳۴۰ دلار رسید، اما در ادامه با تقویت مجدد دلار و کاهش تنشهای ژئوپلیتیکی به زیر ۳٬۲۳۰ دلار سقوط کرد. بااینحال، حمایت بلندمدت برای طلا همچنان قوی ارزیابی میشود. دربازار سهاما اما شاخصهای S&P500 و نزدک ابتدا مثبت شدند چون بازارها تصور کردند که سیاستهای انقباضی به پایان میرسد. اما تحلیلهای بعدی و نگرانیها درباره پایداری رشد اقتصادی بخشی از این خوشبینی را کاهش دادند.
گزارش JOLTS زنگ هشداری برای بازار کار آمریکا بود، اما نه نشانه یک بحران قریبالوقوع. واکنش بازارها بیش از واقعیت اقتصادی، منعکسکننده هیجان و انتظارات کوتاهمدت بود. برای ارزیابی دقیقتر، باید منتظر دادههای تورمی و دستمزدی بعدی بود. بازار طلا نیز همچنان چشم به تحولات ژئوپلیتیکی و سیاستهای فدرالرزرو دوخته است.
Advance GDP
در تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۲۵، اداره تحلیل اقتصادی ایالات متحده (BEA) گزارش اولیه تولید ناخالص داخلی (GDP) سهماهه اول ۲۰۲۵ را منتشر کرد. این گزارش نشان داد که اقتصاد ایالات متحده در سهماهه اول ۲۰۲۵ با نرخ سالانه ۰.۳ درصد کاهش یافت. این نخستین انقباض اقتصادی از سهماهه اول ۲۰۲۲ به شمار میآید و در تضاد با رشد ۲.۴ درصدی در سهماهه پایانی ۲۰۲۴ است.
این گزارش باعث تضعیف دلار آمریکا در برابر دیگر ارزهای مهم شد. بازارها پیشبینی کردند که فدرالرزرو ممکن است بهمنظور حمایت از اقتصاد، نرخ بهره را کاهش دهد یا سیاستهای انقباضی خود را تعدیل کند. این نگرانیها موجب کاهش بازده اوراق خزانهداری و افزایش تقاضا برای ارزهای رقیب مانند یورو و ین ژاپن شد.طلا بهعنوان یک دارایی امن در دوران عدم اطمینان اقتصادی، بهویژه در واکنش به این خبر، افزایش یافت. نگرانیها از رکود و سیاستهای احتمالی فدرالرزرو، باعث جلب توجه سرمایهگذاران به طلا بهعنوان یک پناهگاه امن شد.شاخصهای بورس آمریکا، از جمله داو جونز و S&P 500، بهشدت تحت تأثیر این گزارش قرار گرفتند و افت زیادی را تجربه کردند. کاهش رشد اقتصادی و نگرانیها درباره کاهش تقاضا و سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصاد، موجب فروش گسترده سهام و کاهش ارزش بازار شد.
گزارش GDP سهماهه اول ۲۰۲۵ ایالات متحده، نشانههای نگرانکنندهای از ضعف در رشد اقتصادی این کشور بهدنبال دارد. کاهش واردات، کاهش هزینههای دولتی و کاهش سرعت مخارج مصرفکننده، عوامل اصلی این انقباض اقتصادی بودند. این گزارش باعث واکنشهای منفی در بازارهای ارز، سهام و طلا شد و پیشبینیها درباره تغییر سیاستهای فدرالرزرو افزایش یافت. اکنون سؤالهای زیادی در خصوص آینده رشد اقتصادی و واکنش سیاستگذاران اقتصادی مطرح است، و این وضعیت نیازمند پیگیری دقیقتر تحولات اقتصادی و سیاسی است.
Employment Cost Index
در تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۲۵، بازارهای مالی جهانی روزی پرنوسان و حساس را پشت سر گذاشتند؛ دلیل اصلی، انتشار گزارش شاخص هزینههای اشتغال (Employment Cost Index یا ECI) آمریکا و دادههای ضعیفتر از انتظار تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور بود. گزارش ECI نشان داد که دستمزدها در سهماهه اول سال ۲۰۲۵ رشد ۰.۹ درصدی داشتهاند که نسبت به سال گذشته کاهش سرعت محسوسی را نشان میدهد (سالانه ۳.۶ درصد در برابر ۳.۸ درصد قبلی). از سوی دیگر، رشد GDP آمریکا ۰.۳ درصد کاهش یافت که نگرانیهایی درباره کندی رشد اقتصادی و حتی احتمال رکود ایجاد کرد.
در بازار سهام، شاخص داوجونز با رشد ۰.۳۵ درصدی به ۴۰٬۶۶۹ واحد رسید و طولانیترین روند صعودی خود در سال جاری را ثبت کرد. شاخص S&P 500 نیز ۰.۱۵ درصد رشد کرد و به ۵٬۵۶۹ واحد رسید، در حالی که نزدک با اندکی کاهش ۰.۰۹ درصدی به ۱۷٬۴۴۶ واحد نزول کرد. شاخص راسل ۲۰۰۰ که بیشتر شرکتهای کوچک و متوسط را پوشش میدهد، ۰.۶ درصد افت داشت. نکته مهم اینجاست که بازارهای سهام، بهویژه بخشهای رشد محور مثل فناوری، به دادههای اقتصادی ضعیف بهعنوان نشانهای از نرمتر شدن سیاست پولی فدرال رزرو نگاه کردند و همین باعث شد بخش عمدهای از افت اولیه جبران شود.درباره بازار سهام هم باید با احتیاط قضاوت کرد. رشد فعلی بازار عمدتاً ناشی از امیدواری به کاهش نرخ بهره است، نه بهبود بنیادین اقتصادی. اگر دادههای تورمی آتی مطابق انتظار کاهش نیابند یا رکود اقتصادی عمیقتر شود، این رالی ممکن است خیلی زود متوقف شود.
بازار طلا اما داستان متفاوتی داشت. قیمت طلا در پایان روز با ۰.۲ درصد کاهش به ۳٬۳۰۸ دلار در هر اونس رسید، هرچند در بازه ماهانه حدود ۶ درصد رشد داشت. کاهش قیمت روزانه طلا عمدتاً ناشی از واکنش کوتاهمدت بازار و قدرت گرفتن شاخص دلار آمریکا بود. شاخص دلار (DXY) با ۰.۲۳ درصد رشد به ۹۹.۴۶۸ واحد رسید که نشانه تقاضای سرمایهگذاران برای داراییهای امن مثل دلار در شرایط عدمقطعیت اقتصادی است.
در بازار ارز، تقویت دلار در شرایطی که انتظار کاهش نرخ بهره وجود دارد، بیشتر بازتاب دهنده نگرانیهای جهانی و هجوم به داراییهای امن است. در بازار طلا نیز هرچند کاهش روزانه ثبت شد، اما روند صعودی ماهانه نشان میدهد که سرمایهگذاران هنوز برای محافظت در برابر ریسکها به طلا چشم دوختهاند.
این روز پرنوسان نشان میدهد که بازارها بیش از حد به امید کاهش نرخ بهره واکنش نشان میدهند و خطر اصلی، فاصله گرفتن قیمتها از واقعیات اقتصادی است. سرمایهگذاران باید با دقت بیشتری به دادههای آتی نگاه کنند، بهویژه به گزارشهای تورمی و وضعیت بازار کار، چون سیاستهای فدرال رزرو همچنان بزرگترین عامل تعیینکننده جهتگیری بازارها در سال ۲۰۲۵ باقی خواهد ماند. در کوتاهمدت، طلا و دلار هر دو میتوانند بهعنوان پناهگاههای امن عمل کنند، اما بازار سهام احتمالاً پرنوسان خواهد ماند و برای صعود پایدار نیاز به دادههای مثبتتر از بخش واقعی اقتصاد دارد.
Unemployment Claims
در تاریخ ۱ مه ۲۰۲۵، وزارت کار آمریکا اعلام کرد که تعداد درخواستهای اولیه برای دریافت مزایای بیکاری به ۲۴۱٬۰۰۰ نفر رسیده است؛ این رقم بالاتر از پیشبینیها (۲۲۵٬۰۰۰) و بالاترین سطح دو ماه گذشته بود. همچنین تعداد افراد دریافتکننده مزایا به ۱.۹۲ میلیون نفر افزایش یافته که از نوامبر ۲۰۲۱ بیسابقه است. اقتصاددانها این رشد را عمدتاً ناشی از عوامل فصلی مانند تعطیلات بهاری مدارس و عید پاک میدانند و فعلاً آن را بهعنوان نشانهای از ضعف جدی بازار کار ارزیابی نمیکنند.
بازار سهام آمریکا با قدرت واکنش نشان داد؛ شاخص داوجونز بیش از ۲۰۰ واحد (۰.۶٪) رشد کرد و شاخصهای S&P 500 و نزدک نیز به ترتیب ۰.۹٪ و ۱.۷٪ افزایش یافتند. مهمترین دلیل این جهش، گزارشهای درآمدی قوی از شرکتهای فناوری بزرگ مثل مایکروسافت و متا بود، نه دادههای بیکاری. در بازار ارز، شاخص دلار (DXY) ابتدا کمی افت کرد، اما با بازگشت ریسکپذیری و رشد بازار سهام، بخش زیادی از افت خود را جبران کرد. بازار طلا ابتدا اندکی صعودی بود، اما در ادامه روز، با بهبود فضای ریسک و رشد سهام، بخشی از رشد خود را از دست داد و تقریباً بدون تغییر محسوس بسته شد.
افزایش درخواستهای بیکاری یک زنگ هشدار اولیه است، اما فعلاً نمیتوان آن را نشانهای از بحران دانست. بازارها نشان دادند که بیشتر به داستانهای درآمدی و چشمانداز شرکتها حساساند تا دادههای کوتاهمدت کلان. سرمایهگذاران باید نگاه دقیقی به گزارش اشتغال ماه آوریل داشته باشند؛ چراکه این گزارش میتواند تأثیر بزرگی بر سیاستگذاری پولی فدرال رزرو و روند بازارها داشته باشد.
شاخص ISM بخش تولید
شاخص ISM بخش تولید آمریکا برای آوریل ۲۰۲۵ به ۴۹.۷ رسید؛ پایینتر از پیشبینی ۵۰.۱ و زیر سطح ۵۰ که مرز بین رشد و انقباض اقتصادی است. این عدد نشانه ضعف بخش تولید، کاهش سفارشهای جدید و فشار روی زنجیره تأمین بود. بازارها ابتدا به این داده منفی واکنش نشان دادند و شاخصهای سهام کمی افت کردند، اما چون انتظارات برای کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو تقویت شد، افتها محدود شد. طلا لحظاتی رشد کرد، دلار اندکی عقب نشست و بازده اوراق خزانه کاهش یافت.
اشتغال غیرکشاورزی آمریکا ۲۹۵ هزار شغل جدید ایجاد کرد (انتظار ۲۴۰ هزار). این عدد بسیار قوی بود و نشان داد بازار کار هنوز پویاست. واکنش بازار سهام مثبت بود: S&P 500 حدود ۱.۵٪، Dow Jones حدود ۱.۳٪ و Nasdaq حدود ۱.۴٪ رشد کردند. بازار طلا ابتدا به دلیل کاهش دلار بالا رفت، اما سپس به دلیل قویشدن اقتصاد و صعود سهام، عقبنشینی کرد. شاخص دلار ابتدا افت کرد اما نهایتاً بخشی از ضرر را جبران نمود و EUR/USD حدود ۱.۰۷۵۰–۱.۰۷۸۰ تثبیت شد.
نرخ بیکاری به ۳.۸٪ کاهش یافت (پیشبینی ۳.۹٪). این کاهش نشاندهنده ادامه قدرت بازار کار بود. سهام آمریکا تقویت شد چون کاهش بیکاری بدون فشار تورمی دیده شد. دلار تحت فشار قرار گرفت اما در نهایت با خوشبینی به اقتصاد بازگشت. طلا هم نوسان زیادی داشت اما در نهایت تا ۲۳۲۵ دلار عقب نشست.
میانگین درآمد ساعتی ماهانه ۰.۲٪ رشد کرد (پایینتر از انتظار ۰.۳٪) و رشد سالانه ۳.۷٪ بود (پایینتر از انتظار ۴.۰٪). کاهش رشد درآمدی فشارهای تورمی را کم کرد، بازارها را نسبت به توقف افزایش نرخ بهره خوشبینتر کرد و به همین دلیل سهام جهش داشت، طلا تقویت شد اما بعداً عقبنشینی کرد و دلار با افت اولیه مواجه شد.
جمع بندی این روزها
بازار سهام به این دادهها واکنش فوقالعاده مثبت نشان داد چون رشد اشتغال بدون تورم بالا، محیطی ایدهآل برای سودآوری شرکتها است. بازار طلا ابتدا از افت دلار سود برد اما بعداً با بهبود شاخص دلار و تقویت سهام عقب نشست. بازار ارز نوسانات زیادی داشت اما شاخص دلار توانست بخشی از افت اولیه را جبران کند و جفتارزهایی مثل EUR/USD در محدوده نسبتاً باثباتی بسته شدند.
بر اساس دادههای منتشرشده، رشد اقتصادی ایالات متحده در سهماهه نخست سال به ۱.۶ درصد رسید؛ عددی کمتر از برآوردها که نشاندهنده کاهش شتاب رشد اقتصادی است. در همین حال، شاخص Core PCE با افزایش ۰.۳ درصدی، نگرانیها درباره تداوم فشارهای تورمی را تقویت کرد. این وضعیت موجب شد نرخ بازدهی اوراق خزانهداری بهشدت افزایش یابد و دلار آمریکا نیز در واکنش به فضای عدماطمینان، تقویت شود. در بخش سهام، شرکتهای بزرگ فناوری عملکردی فراتر از انتظار داشتند و رشد قیمت سهام آنها توانست بخشی از فشارهای بازار را خنثی کند. با این حال، شاخصهای اصلی مانند S&P 500 و نزدک به دلیل سیگنالهای منفی اقتصاد کلان تحت فشار باقی ماندند. بهطور کلی، بازارها هفتهای پرتنش را پشت سر گذاشتند؛ هفتهای که ترکیبی از دادههای نگرانکننده و امید به عملکرد شرکتها، تصویر متناقضی از آینده ترسیم کرد.
گزارش از: مهدی شاه جلال الدین، کارشناس بازارهای مالی