
زمستان گران ساختوساز / جهش دوباره در شاخص نهادههای ساختمانی
به گزارش اقتصادرَوا، شاخص قیمت نهادههای ساختمانی در شهر تهران طی زمستان ۱۴۰۳ با ثبت رقم ۳۲۳۹.۸، رکورد تازهای را در روند صعودی خود به جا گذاشت. این شاخص نسبت به پاییز ۱۴۰۳ افزایش ۱۱.۷ درصدی را تجربه کرده و در مقایسه با زمستان سال گذشته با جهشی ۳۷.۹ درصدی همراه بوده است. همچنین نرخ رشد سالانه این شاخص در چهار فصل منتهی به زمستان جاری به ۳۰ درصد رسیده که نشان از تداوم فشارهای تورمی بر بخش ساختوساز دارد.
زمستان ۱۴۰۳ آغازگر جهشی تازه در نرخ تورم فصلی نهادههای ساختمانی بود؛ جایی که شاخص نسبت به فصل گذشته ۱۱.۷ درصد افزایش یافت، در حالیکه این نرخ در پاییز تنها ۳.۹ درصد بود. گروه «گچ و گچکاری» با ثبت افزایش ۲۳.۳ درصدی، بیشترین رشد قیمت در میان نهادهها را داشت. این در حالی است که گروه «شیشه» تنها ۲.۸ درصد افزایش قیمت داشته که کمترین تورم فصلی را تجربه کرده و همچنان از ثبات نسبی برخوردار بوده است.
روند نقطه به نقطه: تداوم فشارهای تورمی در مقایسه سالانه
افزایش ۳۷.۹ درصدی شاخص قیمت نهادهها نسبت به زمستان ۱۴۰۲، مؤید استمرار روند تورمی در بازار مصالح ساختمانی است. این نرخ نسبت به تورم نقطه به نقطه فصل گذشته که ۳۱.۶ درصد بود، رشد ۶.۳ واحد درصدی نشان میدهد. مجدداً گروه «گچ و گچکاری» با ۵۲.۵ درصد رشد، صدرنشین این جدول بوده و گروه «شیشه» با ۱۸.۳ درصد در پایینترین سطح قرار دارد.
در بازه یکساله منتهی به زمستان ۱۴۰۳، شاخص قیمت نهادههای ساختمانی ۳۰ درصد افزایش داشته است. این نرخ در مقایسه با تورم سالانه فصل قبل (۲۶.۴ درصد) حکایت از افزایش ۳.۶ واحد درصدی دارد. همچنان «گچ و گچکاری» با تورم سالانه ۵۲.۷ درصد بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرده و گروه «شیشه» با ۱۳.۴ درصد، کمترین رشد سالانه را ثبت کرده است.
نمای کلی از گروههای اجرایی؛ افزایش سراسری قیمتها
تمامی گروههای اجرایی نهادههای ساختمانی در زمستان ۱۴۰۳ افزایش قیمت را تجربه کردهاند؛ اما شدت این افزایش در برخی گروهها چشمگیرتر بوده است. گروه «گچ و گچکاری» بهعنوان رکورددار تورم، در هر سه بازه زمانی (فصلی، نقطهای و سالانه) صدرنشین بوده و بهعنوان یکی از پرریسکترین اقلام هزینهای در پروژههای ساخت شناخته میشود. گروه «سیمان، بتن، شن و ماسه» در فصل زمستان با رشد ۷.۲ درصدی نسبت به فصل گذشته همراه بوده است و ۴۷.۴ درصد افزایش قیمت را در مقایسه با فصل مشابه سال گذشته ثبت کرده است. این در حالی است که در فصل پاییز ۱۴۰۳، این گروه با کاهش ۱.۴ درصدی در تورم فصلی مواجه بود. این تغییرات نشاندهنده عدم ثبات قیمت ها در گروه سیمان و بتن است که فشار زیادی بر هزینه های ساخت و ساز تحمیل میکند.
سایر گروهها نظیر «بلوک، سفال و آجر»، «موزاییک، کاشی و سرامیک» و «سنگ» نیز با رشدهای قابل توجهی همراه بودهاند. بهگونهای که افزایشهای فصلی این گروهها بهترتیب ۱۶.۴، ۱۶ و ۱۵.۴ درصد و افزایشهای نقطه به نقطه آنها ۳۹.۴، ۴۲.۷ و ۴۲.۸ درصد گزارش شده است. در میان سایر گروههای اصلی، افزایش ۱۵.۷ درصدی قیمت در گروه «آهنآلات، میلگرد، پروفیل درب و پنجره و نرده» و رشد ۲۰.۱ درصدی در گروه «ایزوگام، قیرگونی و آسفالت» نشاندهنده فشار قابل توجه در بخشهای ساختاری و پوششی ساختمان است.
همچنین «شیرآلات بهداشتی» با ثبت رشد فصلی ۱۹ درصد و رشد نقطهای ۴۵.۲ درصد، در زمره اقلام با نوسان بالا قرار گرفته است. نکته قابلتوجه دیگر، رشد نسبتاً پایین قیمت در گروه «چوب» است که با ۸.۵ درصد افزایش نسبت به فصل قبل، کمترین نرخ رشد فصلی را در میان گروههای اصلی داشته است. این در حالی است که سایر گروهها نظیر «تأسیسات مکانیکی»، «یراقآلات»، «نقاشی ساختمان» و «تأسیسات برقی» نیز بهترتیب با افزایشهایی در بازه ۱۳ تا ۱۵ درصد همراه بودهاند.
بررسیهای انجامشده در خصوص روند تغییرات شاخص قیمت نهادههای ساختمانی در زمستان ۱۴۰۳ نشان میدهد که تورم فزاینده در این بخش همچنان ادامه دارد و بهویژه در گروههای کلیدی مانند «گچ و گچکاری»، «سیمان، بتن، شن و ماسه»، و «شیرآلات بهداشتی» شاهد افزایشهای قابل توجهی بودهایم. این روند افزایش قیمتها در کنار افزایش هزینههای ساخت، میتواند به فشار بیشتر بر پروژههای ساختمانی و در نهایت بر قیمت تمامشده مسکن منجر شود.
با این حال، با توجه به شرایط موجود، میتوان انتظار داشت که در صورت اعمال سیاستهای دقیق در مدیریت تأمین مصالح، بهینهسازی فرآیندهای تولید و توزیع، و تقویت تولید داخلی مصالح، این افزایشها تا حدی قابل کنترل باشد. بهویژه، با در نظر گرفتن ظرفیتهای موجود در کشور برای تولید مصالح ساختمانی و استفاده از فناوریهای نوین، امکان کاهش وابستگی به واردات و بهبود کارآیی در صنعت ساختوساز وجود دارد. در مجموع، علیرغم چالشهای موجود، در صورتی که تصمیمگیرندگان بخشهای مختلف دولتی و خصوصی با اتخاذ رویکردهایی هماهنگ و مبتنی بر تحلیلهای کارشناسی، اقدامات لازم را در زمینه کنترل تورم نهادهها و بهبود شرایط تأمین و توزیع مواد اولیه انجام دهند، این احتمال وجود دارد که روند افزایشی فعلی به تدریج متوقف شود و در بلندمدت بازار مصالح ساختمانی و مسکن به پایداری بیشتری دست یابد.
گزارش از: زینب جمشیدی، کارشناس اقتصادی