
نوسانات بازارهای جهانی در هفتهای که گذشت
به گزارش خبرنگار اقتصادرَوا، در هفتهی گذشته، شاخص 500 شرکت بزرگ آمریکایی (S&P 500) روند صعودی مینور خود را تا سقف Trading Range (دامنهی معاملاتی) بزرگتر خود تشکیل داد و سپس در روز آخر هفته، 31 ژانویه 2025، این روند متأثر از اخبار اقتصادی و سیاسی پایان یافت و تا محدودهی پایینی دامنهی معاملاتی خود ریزش داشت. این ریزش شدید شاخص S&P 500 تحت تأثیر تهدیدات تجاری مرد شمارهی یک آمریکا، یعنی دونالد ترامپ، بود. ترامپ در روز جمعه، 31 ژانویه، با تأکیدات خود مبنی بر اعمال تعرفههایی، تهدید به اعمال تعرفه بر واردات نفت کانادا و مکزیک کرد و گفت که قیمت نفت عامل تعیینکننده در این تصمیم خواهد بود. تهدیدها پیش از اول فوریه تشدید شدند و نگرانیها را در مورد تأثیر اقتصادی آنها افزایش داد.
به همین دلیل، با ترس سرمایهگذاران از شدت گرفتن تنشها و افزایش هزینههای شرکتهای زیرمجموعهی شاخص S&P 500، این شاخص تا قیمت 5920 ریزش کرد و سپس با دادن سیگنالهای صعودی، مانند کندل بزرگ یکطرفهی شدودار، ورود سرمایهگذاران به بازار را تأیید کرد. این حرکات هیجانی شکلگرفته در سال 2025، با ورود ترامپ، بر روی نمودارهای انواع شاخصها و جفتارزهای بازار جهانی نقش بستهاند.
مارکت در حال حاضر به پتانسیل ریزش خود رسیده است اما ممکن است با افزایش قیمت بیشتری، معاملهگران بیشتری را برای نزول همراه خود کند. صعود اتفاقافتاده را میتوان به خبر ISM Manufacturing PMI روز دوشنبه مرتبط دانست، زیرا این نرخ بالاتر از نرخ پیشبینی و نرخ قبلی اعلام شد و شاهد خبر مثبتی از سوی شاخص مطلوبیت وضعیت کارخانجات برای بازار سهامهای آمریکایی بودیم.
طلای جهانی در سقف تاریخی؛ آیا روند صعودی ادامهدار خواهد بود؟
قیمت طلا در هفتهای که گذشت، روندی صعودی داشت و اکنون، پس از فاصله گرفتنهای متوالی و طولانی از قیمت تعادلی، میتوان بهتدریج منتظر سناریوهای ریزشی آن بود. با بالا گرفتن تنشهای ناشی از ازسرگیری جنگ تجاری، قیمت طلا از 2730 دلار، با افزایش 100 دلاری، به 2830 دلار رسید.
طلای جهانی اکنون، با ثبت آخرین کف ماژور خود در ابتدای هفتهی جدید، وارد محدودهی معاملاتی Trading Range شده است و پس از تشکیل دو لگ خود، میتواند قیمت بازگشت داده شود. ترامپ، با حضور خود در رأس هدایت آمریکا، تأثیرگذارترین شخص بر نوسانات این روزهای بازارهای جهانی بوده است و در صورتی که روند اعمال تعرفهها بر اقتصاد کشورهای دیگر ادامهدار باشد، میتوان افزایش بلندمدت قیمت طلا را متصور بود. نمودار تکنیکال طلا نیز، با روند صعودی خود در تایمفریم روزانه، گواهی بر این صعود بلندمدت میتواند باشد.
طلای جهانی در حال حاضر در سقف تاریخی خود قرار دارد و تاکنون در سالهای گذشته در این قیمت معامله نشده است. قیمت طلای جهانی، متأثر از نرخ طبیعی استفادهی رو به رشد آن، بهصورت کلی افزایشی است.
چالشهای اقتصادی منطقه یورو
شاخص یورو استاکس، که متشکل از سهام 50 شرکت بزرگ حوزهی اروپا است، در هفتهی گذشته با سردرگمی و نوسانات ممتد قیمتی همراه بود. البته، یک روند مینور صعودی در این مدت شکل گرفت، اما کف ماژور در ابتدای هفتهی جدید از دست رفت و این روند صعودی به تریدینگ رنج تغییر چرخه داد.
اکنون قیمت، با دو گام هماندازهی صعودی خود، به ناحیه Break Even (نقطهی سر به سر) بازگشته است و در صورت دریافت سیگنالهای نزولی، پتانسیل ریزش وجود دارد. با این حال، ممکن است در کوتاهمدت، برای خروج بیشتر سرمایهگذاران، قیمت حرکت صعودی دیگری را تجربه کند. نرخ بهرهی حوزهی یورو مطابق انتظارات بود و در هفتههای گذشته، گمانهزنیها در مورد کاهش نرخ بهره موجب صعود قدرتمند قیمت شد.
به دلیل پیشبینی رکود کلی در اقتصاد حوزهی یورو، قیمت سهام شرکتهای اروپایی ممکن است در آینده با نوسانات نزولی مواجه شود، اما باید به نرخ بهرهی ECB (European Central Bank) نیز توجه داشت. در سهماههی چهارم سال 2024، تولید ناخالص داخلی (GDP) منطقهی یورو رشدی نداشت؛ بهویژه اقتصادهای آلمان و فرانسه با کاهش مواجه شدند، در حالی که اسپانیا رشد 0.8 درصدی را تجربه کرد. این تفاوتها نشاندهندهی عدم توازن در رشد اقتصادی منطقه است.
فروش خردهفروشی در نوامبر 2024 نسبت به اکتبر، 0.1 درصد افزایش یافت که کمتر از پیشبینیهای بازار (0.4 درصد) بود. این ارقام، نشاندهندهی رشد ملایم در بخش خردهفروشی است، اما پایینتر از سطح انتظارات قرار دارد. در اسپانیا و آلمان، کاهش 0.6 درصدی در فروش خردهفروشی مشاهده شد. از سوی دیگر، تولید صنعتی در منطقهی یورو طی این دوره کاهش 1.9 درصدی را تجربه کرد که نشاندهندهی افت فعالیتهای تولیدی در منطقه است.
نرخ تورم سالانه در منطقهی یورو، در ژانویهی 2025، به 2.5 درصد افزایش یافت که بالاتر از پیشبینیها بود و نشاندهندهی فشارهای تورمی مداوم است. مجموعهی این عوامل، شرکتهای بزرگ منطقهی یورو را با چالشهایی نظیر رشد اقتصادی کند و کاهش تولید صنعتی مواجه کرده که میتواند در بلندمدت تأثیر منفی بر بازار سهام داشته باشد.
یورو در مسیر برابری با دلار؟
جفتارز یورو/دلار در هفتهای که گذشت، با فاصله گرفتن از آخرین سقف ماژور روند نزولی خود، وارد دامنهی معاملاتی (Trading Range) شد. این روند نزولی در نهایت، با رسیدن به یک Break Even (نقطهی سر به سر)، توانست معاملهگران کافی را برای برگشت صعودی قیمت جذب کند. قیمت، پس از دو گام صعودی، اکنون پتانسیل ریزش تا نواحی پایینتر را دارد.
این جفتارز، پس از یک دورهی صعودی کوتاهمدت، مجدداً وارد روند نزولی شد و حول محور قیمت تعادلی (خط داینامیک خاکستریرنگ) نوسان کرد. نرخ بهره در دو حوزهی اروپا و آمریکا مطابق پیشبینیها بود که این موضوع موجب ایجاد تعادلی میانمدت در بازار شد. با وجود کاهش نرخ بهرهی یورو، قیمت نتوانست ریزش طولانیمدتی را تجربه کند، زیرا این کاهش، از دیدگاه سرمایهگذاران و معاملهگران، از قبل مورد انتظار بود.
برخی از اقتصاددانان پیشبینی میکنند که یورو در سهماههی نخست 2025 به برابری با دلار برسد. با این حال، اجماع کاملی در این خصوص وجود ندارد. از سوی دیگر، اعمال تعرفههای 25 درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک و 10 درصدی بر کالاهای چینی، منجر به تقویت دلار آمریکا شد. این اقدام باعث افزایش تقاضا برای داراییهای دلاری شده است. با توجه به پیشبینیهای موجود، یورو ممکن است در برابر دلار تضعیف شود و به سمت برابری حرکت کند.
آیا نفت به پایان روند نزولی خود رسیده است؟
نفت تگزاس غربی در آخرین لحظات هفته گذشته، به ریزش خود که از اواسط ماه ژانویه تشکیل شده بود، پایان داد. این ریزش به قصد رسیدن به قیمت تعادلی رخ داده بود و اکنون با نوسان حول محور این قیمت تعادلی، قیمت میتواند در کوتاهمدت به سمت بالاتر خیز بردارد. قیمت در محدودههای 75.500 تا 71.500 نوسان خود را احتمالاً ادامه خواهد داد و بعد از تثبیت در این محدوده معاملاتی میتواند به احتمال 60 درصد به بالا حرکت کند.
ذخایر نفت آمریکا در 29 ژانویه 1 میلیون بشکه بالاتر از پیشبینیها بود و این کمبود تقاضا موجب شد قیمت نفت مقداری به سمت پایینتر حرکت کند.
از لحاظ فاندامنتال، یکی از دلایل کاهش قیمت نفت، کاهش تقاضا ناشی از ضعف در فعالیتهای اقتصاد جهانی است، بهویژه در بخش تولیدی، ساختوساز و حملونقل که منجر به افت تقاضا برای فرآوردههای نفتی مانند دیزل شده است. از سوی دیگر، افزایش استفاده از کامیونهای گاز طبیعی مایع (LNG) به جای دیزل در حملونقل، تقاضا برای دیزل را کاهش داده است.
چین بهعنوان یکی از بزرگترین مصرفکنندگان نفت در جهان، نقش بسیار تعیینکنندهای بر قیمت نفت دارد. دادههای ضعیف اقتصادی و کاهش فعالیتهای تولیدی از یک سمت، و بحران مسکن از سمت دیگر، منجر به کاهش تقاضای نفت از سوی چین شده است. افزایش ارزش دلار آمریکا نیز میتواند باعث شود قیمت نفت برای خریداران با ارزهای دیگر افزایش یابد و در نتیجه تقاضا برای آن کاهش پیدا کند.
تغییرات در الگوهای مصرف و همچنین افزایش بهرهوری و پیشرفتهای تکنولوژی نیز تأثیر بسزایی بر کاهش تقاضای نفت داشته است.
آیا بیتکوین آمادهی ریزش بیشتر است یا صعودی دیگر در راه است؟
بیتکوین در هفته گذشته روند نزولی پرقدرتی را تشکیل داد و در نهایت با دو کندل قدرتمند در هفته جاری به این روند نزولی پایان داده شد. قیمت بیتکوین میتواند در آینده و کوتاهمدت به سمت قیمتهای پایینتر حرکت کند و به سمت تشکیل لگ سوم خود پیش برود. در حالت کلی، یک روند نزولی بزرگتر نیز از 20 ژانویه بر روی چارت مشاهده میشود که میتواند تأییدی بر ریزش بیشتر قیمت باشد. با این حال، در صورت حمایت نشدن فروشندهها، میتوان گوشه چشمی به صعود قیمت نیز داشت. قیمت 100 هزار دلار بهعنوان محدودهای برای نوسان قیمت بیتکوین محسوب میشود.
بهصورت کلی، عرضه محدود بیتکوین (۲۱ میلیون واحدی) که تاکنون حدود ۱۹.۸ میلیون واحد آن استخراج شده است، میتواند در مواجهه با افزایش تقاضا، به رشد قیمت منجر شود. در سالهای اخیر، مؤسسات مالی بزرگی مانند MicroStrategy و Tesla سرمایهگذاریهای قابلتوجهی در بیتکوین انجام دادهاند که نشاندهنده افزایش اعتماد به بیتکوین بهعنوان یک دارایی ذخیره ارزش است.
بهبودهای فنی در شبکه بیتکوین، مانند بهروزرسانی Taproot در سال ۲۰۲۱، میتواند کارایی و امنیت شبکه را افزایش داده و جذابیت آن را برای کاربران و سرمایهگذاران بیشتر کند. افزایش امنیت شبکه یا همان Hash rate، نشاندهنده امنیت بالاتر و اعتماد بیشتر ماینرها به شبکه است که میتواند به افزایش قیمت منجر شود.
اما در خصوص صعود قدرتمند بیتکوین در روز دوشنبه، نباید دچار خطای علت واحد شد، زیرا در اقتصاد هیچگاه نمیتوان یک دلیل واحد برای یک اتفاق بیان کرد. پذیرش بیتکوین توسط مؤسسات مالی بزرگ یا تصویب صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) میتواند یکی از دلایل این صعود باشد. از سوی دیگر، بهبود احساسات بازار و افزایش ریسکپذیری معاملهگران نیز میتواند منجر به ورود پول هوشمند به این نماد شود.
در صورت ناپایداری بازارهای مالی و کاهش جذابیت آن برای معاملهگران، نگرانی از رکود اقتصادی ممکن است احتمال ورود سرمایههای کلان به شاخص بیتکوین را افزایش دهد.
آیا شاخص Nikkei ژاپن به مسیر صعودی خود باز خواهد گشت؟
قیمت شاخص Nikkei ژاپن که مقیاسی برای سنجش عملکرد ۲۲۵ شرکت ژاپنی است، در هفته گذشته طبق تحلیل گزارشهای اقتصاد روا، قیمت یک صعود موقت تا محدوده آخرین کف روند صعودی قبلی - ۳۹۸۰۰ - داشت و سپس ریزش شدید خود را تا محدوده پایینی تریدینگ رنج خود - ۳۸۸۰۰ - انجام داد. (میتوانید در پستهای قبل به پست تحلیلی هفته گذشته دسترسی داشته باشید.)
اکنون قیمت با حرکتهای دوگامی خود در حال نوسان در محدوده معاملاتی خود است و در کوتاهمدت میتوان انتظار ریزش بیشتر و تشکیل گام سوم را از شاخص نیکی ژاپن داشت. همچنین تثبیت در زیر قیمت تعادلی میتواند ریزش این شاخص را محتملتر کند. در ماههای اخیر، بانک مرکزی ژاپن نرخ بهره را افزایش داده است. این اقدام بهعنوان سیاست انقباضی، تأثیر منفی بر بازار سهام داشته و منجر به کاهش شاخص نیکی ۲۲۵ شده است. از سوی دیگر، در دسامبر ۲۰۲۴، نرخ تورم ژاپن به ۳ درصد رسید که بالاترین نرخ تورم در چند سال اخیر است. این افزایش تورم میتواند بر قدرت خرید مصرفکنندگان تأثیر منفی بگذارد و در نتیجه بر سودآوری شرکتها و ارزش سهام آنها تأثیر بگذارد. نکتهای که بسیار حائز اهمیت است، نظر سنجی انجامشده در آگوست ۲۰۲۴ است که در آن تحلیلگران پیشبینی کردهاند که شاخص نیکی ۲۲۵ تا پایان سال ۲۰۲۵ (بلندمدت) به بالاترین میزان خود یعنی ۴۲۵۰۰ خواهد رسید. اگر کمی ریزبینانهتر نگاه کنیم، متوجه میشویم که سنتیمنت و احساسات بازار بر صعود شاخص نیکی در سال ۲۰۲۵ میباشد که باید ببینیم آیا این انتظارات در بازار منعکس خواهد شد یا خیر.
گزارش از: سامان قاسم پور و بهنام مهری حسینی، کارشناسان بازارهای مالی